ذهن هر تحلیلگری این روزها مشغول یافتن نشانه ها و مربوط کردن آنها به هم است تا دریابد در نهایت چه کسی و چگونه بر مسند قدرت می نشیند. دشوار نیست اگر بگوییم کسی به مقام ریاست جمهوری ایران می رسد که قدمی هر چند اندک در راه بهبود شرایط اقتصادی برداشته باشد.
سؤال مشخص ما این است که آیا روحانی بار دیگر بر مسند قدرت خواهد نشست؟
پاسخ به این سؤال هم دشوار است و هم ساده، دشوار از این جهت که برخی معتقدند انتخابات در ایران سخت بستگی به ایجاد موج در روزهای پایانی دارد و مشارکت فرایندی به تبع احساسی است و ساده است چرا که بسیاری دوره های ریاست جمهوری را برای هر شخصی ۸ ساله پنداشته و این قاعده تبدیل به یک شبه قانون شده است.
اما می توان نگاه تازه ای به بحث مشارکت داشت. از آنجا که با ظهور شبکه های اجتماعی و آگاهی بیشتر عامه دیگر آنگونه که سابقا معمول بود مردم در روز پایانی تصمیم نمی گیرند بلکه با دقت بیشتر خصوصا بر عملکرد و گذشته افراد دست به انتخاب می زنند، نمی توان حکم قطعی صادر کرد که شخص خاصی بلاشک ساکن ساختمان خیابان پاستور خواهد شد.
سالها تحریم و خسارات جبران ناپذیر آن ایرانیان را متوجه حسن روحانی کرد که پیشتر در دوره دولت اصلاحات گامی هر چند نه چندان محکم در جهت حل مسئله هسته ای برداشته بود. عامه مردم که زهر تحریم ها را چشیده بودند و سالهای سخت ریاست جمهوری احمدی نژاد به شدت آزارشان داده بود راه نجات از این وضعیت را تغییر از اصولگرایی به اصلاح طلبی یا لااقل اعتدال دیدند.
برجام مردم ناامید را به آینده هر چند نه چندان بهتر دلخوش کرده، دوباره امید را به فضای اجتماعی و اقتصادی برگردانده است.
دولت هر چند نتوانسته از رکود وحشتناک به جا مانده از دولت سابق رها شود اما به خوبی توانسته است تورم کشنده را کنترل و بعد از ۲۵ سال تک رقمی کند.
عامه مردم از ثبات حاکم بر اقتصاد و قیمت دلار خرسند اند هر چند هنوز چشم انتظار شکوفایی و بهبود فضای کسب و کار اند.
تحریم ها به کلی برداشته نشده و قطره چکانی گشایش هایی ظاهر می شوند که همگان آن را تحت نظر دارند. این حساسیت ها در گذشته نه چندان دور وجود نداشت از سویی می تواند نوید بخش باشد و از سوی دیگر اگر دولت تا روزهای پایانی خبرهای خوش اقتصادی بیشتری نیاورد خطرناک و نا امید کننده است.
نوید بخش برای اینکه پیگیری ها می تواند کار دولت را ساده کند چون نیازمند آن نخواهد بود که در سال ۹۶ انجام هر چیزی را با زحمت بسیار به گوش تک تک افراد جامعه برساند و نا امید کننده خواهد بود که این حساسیت و پیگیری ناموفقیت ها را بیشتر از قبل بُلد می کند و در آینده ساده نخواهد بود پاک کردنشان از ذهن رأی دهندگان.
خوشبختانه آنچه این روزها مشاهده می شود برگشت آرام آرام شرکت های خارجی به سمت اقتصاد تماما نیازمند ایران است. شاید برای اصولگرایان بوئینگ و ایرباس لقمه دندان گیری نباشد اما همین اندک دستاوردها برای عامه مردم موفقیت چشمگیری ست. تا پایان دوره ریاست جمهوری روحانی هر چه از این دست خبرها برسد باید شانس بیشتری برای ابقای دولت قائل شد.
مردم می دانند تعطیلی پارس الکتریک، ارج و از همه مهمتر فیش های حقوقی نجومی نتیجه اقدامات، رفتار و عملکرد کدام دولت است. پس کافی است دولت تمام هم و غم خود را مصروف بهبود فضای کسب و کار کند و از آنچه این روزها در بوق و کرنا شده است هراسی به دل راه ندهد.
مردمان زمانه حال تیزهوش اند و پیگیر و کمتر به تبلیغات برخی که به خوبی مشخص است هدفشان تخریب و زیر سؤال بردن آورده های دولت است اهمیت می دهند.
نمی شود گفت دولت مطالبات مدنی مورد انتظار را پاسخگو بوده است اما همین که دولت نشان داده کم توجه به این بخش نیست و اگر نتوانسته کاری از پیش ببرد تنها مربوط بوده به موانعی که به سختی می شود از راه برداشت بسیاری را قانع کرده است که می شود هنوز هم به این دولت اعتماد کرد و به آینده اقدامات آن امیدوار بود.
و اما از همه مهمتر اقتصاد است که رأی دهندگان می خواهند در این حوزه دولت کار بزرگی کرده و از این رخوت ،خستگی و رکود عبور کند.
اگر این مسیر، و اگر این روند ادامه یابد، و اگر اعتقاد داشته باشیم اصولگرایی به واسطه اقدامات دولت سابق زیر سؤال است و هنوز مردم دلخور و عصبانی از آنچه تجربه کرده اند هستند، میشود این حکم را صادر کرد که سال ۹۶ عمدتا برگه های رأی با نام روحانی به صندوق ها ریخته خواهد شد.
نباید فراموش کرد تخلفات شهرداری تهران که رسانه ای نیز شده است، می رود تا یکی از مهمترین رقبای روحانی را از گردونه حذف کند. به باور بسیاری از اصولگرایان خیال روحانی از انتخابات سال ۹۶ راحت شده است که این تحلیل نمی تواند دور از واقعیت باشد.
در کنار آنچه به تفضیل گفته شد نباید از نهی رهبری نسبت به شرکت احمدی نژاد در انتخابات سال ۹۶ گذشت زیرا مسئله انتخابات را پیچیده تر کرده، نام هایی چون ضرغامی را به پیش می کشد که شانس چندانی نمی توان برای آنها قائل شد. وی در دوران ریاستش بر رسانه ملی خاطره چندان خوشی در اذهان باقی نگذاشته اگر چه به دور از حاشیه های معمول دوران احمدی نژاد بوده است.
فضا تا امروز بدون رقیب قرص و محکمی برای روحانی باقی مانده زیرا در طیف اصلاح طلب احتمالا رد صلاحیت ها مانع عمده شود و در طیف اصولگرایی نیز با همه رانت های گوناگون عدم استقبال مردم را شاهد هستم. لذا روحانی در سال ۹۶ تنها رقیب خودش خواهد بود. هر چه تا زمان انتخابات دولت روحانی به رونق اقتصادی کمک کند و شاهد گشایش های بیشتری در فضای کسب و کار باشیم تنها میزان رأی روحانی بیشتر خواهد شد ولاغیر!!!
مهدی مرادی- کارشناس ارشد روابط بین الملل