سنگ سیاه و لزوم توجه بیش از پیش به آن؛

سنگ سیاه، نام یکی از محله‌های شیراز قدیم است که آثار و اماکن تاریخی بجا مانده از ادوار مختلف تاریخ را در دل خود جای داده است.

وجود سنگ سیاه چهارگوش بر مزار "عمروبن عثمان" معروف به "سیبویه" این محله را از قدیم به محله سنگ سیاه معروف کرده است. محله‌ای که با داشتن عمارت هایی با سن حدود 100 سال هنوز هم تلاش می کند تا زندگی را در خود جاری نگاه دارد.

انباشتگی آسیب های اجتماعی

اما اکنون دیوارهای خشت و گلی دود زده، دیدن نئشگی معتادان پرخطر، نگاه مبهوت زنان خماری که می‌توانستند یکی از بهترین مادران جامعه باشند، مشاهده معتادانی که مشغول استعمال یا تزریق مواد مخدر هستند و نگاه مرموز افرادی که شرارت‌های آشکار در پشت نگاهشان خبر از آشوب‌های درون‌شان می دهد، انباشتگی آسیب‌های اجتماعی در این محله را چنان پررنگ کرده که استاندار فارس مجبور می‌شود فرمان عدم حضور گردشگران داخلی و خارجی را در این محله، خطاب به مراکز گردشگری فارس را صادر کند.

سیدمحمدعلی افشانی گرچه شیراز را از نظر تاریخی، فرهنگی و مذهبی شهر خاصی می‌داند اما معتقد است اگر گردشگر با یک ذهنیت مثبت نسبت به شیراز وارد این شهر شود و با چیزی غیر از آن مواجه شود ذهنیتش تغییر می کند، این اتفاقی است که به اعتقاد وی اصلا اتفاق خوبی نیست.

فریاد مظلومیت

اما عبور از پیچ و خم کوچه‌های باریک این محله و مشاهده صحنه‌های رقت‌باری که به گفته م. الف (یکی از ساکنین این محله) آسایش را از زندگی اهالی سنگ سیاه به یغما برده است، مظلومیتی را نمایان می‌کند که گویی بغض ناشی از آن در شکاف خشت‌های خانه‌های قدیمی این محله منتظر ترکیدن است.

«علی»دانشجوی سال‌سوم رشته مدیریت است وتمام 23 سال عمر خود را در این محله زندگی‌کرده است. او هنگام بازگوکردن مشکلات ساکنین این محله سعی می کند اشک های غلطیده در چشم هایش پشت سدغرورمردانه اش مخفی کند اما با این وجود نمی‌تواند تلخی و اندوه نگاهش را ازنگاه هایی که به حال او و هم محلی هایش افسوس می خورد، پنهان کند.

«علی» زندگی کردن در محله سنگ سیاه و با شرایط حاکم بر آن را چیزی شبیه به محال می داند و می‌گوید: ما دراین محل زندگی نمی‌کنیم بلکه فقط زنده هستیم!

پس از پشت سرگذاشتن هفت پیچ کوچه ای تنگ و باریک و در بین نگاه‌های مات و مبهوت و چهره های رنگ باخته افرادی که هزاران هزار حرف ناگفته در حنجره‌های‌شان باقی مانده، دخترجوانی با اکراه در مقابل پرسشی پیرامون مشکلات زندگی در محله سنگ سیاه می‌گوید: کدامیک از مسئولان حاضرند حتی برای یک هفته خانواده خود را برای زندگی به سنگ سیاه بیاورند تا بفهمند که ما در چه شرایطی زندگی می‌کنیم.

این دختر، که خود را شاغل یکی از ادارات دولتی شیراز معرفی می‌کند، می‌افزاید: ما برای کوچکترین تردد در کوچه های محله احساس امنیت نمی‌کنیم.

روزنه‌هایی از امید

اما در میان این همه سیاهی حاکم بر سنگ سیاه، روزنه‌هایی از امید نیز وجود دارد. روزنه هایی که قرار است برای پاک شدن این محله قدیمی شیراز کارهایی بزرگ انجام دهد.

معاون فرهنگی و جوانان اداره کل ورزش و جوانان استان فارس که مجری طرح محله محور«محله پاک» است، در خصوص این طرح که استارت اولیه آن در سنگ سیاه خورده است، می گوید: بنا داریم ابتدا با محوریت سازمان‌های مردم نهاد گرایش جوانان به مواد مخدر و دیگر ناهنجاری‌های اجتماعی موجود در این محله را کم کنیم و پس از آن آسیب‌های روانی ناشی از این ناهنجاری‌ها را که متوجه ساکنین این محله خصوصا جوانان آن شده است را کاهش دهیم.

علی رضایی، برگزاری دوره‌های مداوم ورزشی با همکاری اداره ورزش شیراز، برگزاری جشن به مناسبت اعیاد ملی و مذهبی و مراجعه حضوری اعضای سازمان‌های مردم نهاد با هدف عضوگیری از میان جوانان را از جمله برنامه های اداره کل ورزش و جوانان استان در محله سنگ سیاه دانست و افزود: برای این طرح یک ساله پیش بینی بودجه‌ای معادل 100 میلیون تومان شده است.

رضایی حضور اداره کل ورزش و جوانان استان با محوریت سازمان های مردم نهاد زیرمجموعه خود در محله سنگ سیاه را مستمرترین حضور یک دستگاه دولتی در این محله می‌داند و می گوید: در انجام فعالیت های خود با دبیرخانه ستاد مبارزه با مواد مخدر استان هماهنگ هستیم.

معاون فرهنگی جوانان استان با ابراز امیدواری نسبت به ثمردهی این طرح می افزاید: مشکلات این محله فقط و فقط با دست مردم حل شدنی است، از این رو باید با کمک خود مردم به جنگ معضلات موجود در این محله رفت.

در هر حال بر هیچ کس پوشیده نیست که حال این روزهای محله سنگ سیاه شیراز خوش نیست و مدتهاست که زخم چرکین این محله سرباز کرده است. از این رو دستگاه‌های مختلف تصمیم گیر در استان باید با درک صحیح از اهمیت این موضع با اتخاذ تصمیمات صحیح و شدنی وظیفه خود را در ساختن شهری سالم، پویا و امن به خوبی انجام دهند.