زمانی نوارهای موسیقی ممنوع بود ولی مردم گوش میدادند. زمانی داشتن ویدئو ممنوع بود ولی مردم فیلم ویدئویی میدیدند. امروز، ماهواره ممنوع است ولی مردم میبینند. فیسبوک فیلتر است و مردم میروند. توئیتر فیلتر است ولی مردم و البته مسئولین توئیت میکنند. حالا تلگرام هم فیلتر شده ولی مردم سر میزنند و کانالها هم به روز میشود. مردم با فیلترشکنهای خود تقریبا تمام این فیلترها رو دور میزنند. هر ایرانی یک فیلترشکن، واقعیتی است که بعد از فیلتر شدن تلگرام با آن روبهرو هستیم.
سوالی که مطرح میشود این است آیا واقعا فیلتر و بستن جواب میدهد؟ آیا مردم وقتی ویدئو ممنوع شد دیگر فیلم ویدئویی ندیدند؟ آیا وقتی نوارهای موسیقی آنور آبی ممنوع بود کسی گوش نداد؟ آیا حالا که ماهواره ممنوع است کسی نمیبیند؟
پاسخ این سوالها واضح است. تقریبا تمام کسانی که موبایل به دست دارند در حال چک کردن تلگرام هستند. برای خیلی، انگار نه انگار که تلگرام فیلتر شده است. در دنیایی که جهان به کوچکی یک موبایل است، فیلتر جواب نمیدهد. مردم با فیلترشکن به سراغ تلگرام میروند. فیلتر کردن تلگرام باعث شد، فیلترشکنها دست به دست شود. از بچههای مدرسه تا خانمهای خانهدار به دنبال فیلترشکن هستند. مردم اگر از تلگرام هم دست بکشند به سراغ پیامرسانهای دیگر میروند. تلگرام نشد، یک شبکه دیگر.
تلگرام امروز مهمترین رسانه تاثیرگذار در ایران است. تقریبا تمام جامعه ایران با این پیامرسان سروکار دارد و از آن استفاده میکند. برخی حتی نان خود را از این شبکه اجتماعی درمیآورند. بسیاری از رسانهها در تلگرام کانال دارند. بسیاری از رسانهها، خود تنها یک کانال هستند. بخشی از مسئولان کشور حرفهای خود را از طریق کانالهای تلگرامی با مردم میزنند. به زبان ساده تلگرام بخشی از زندگی روزانه مردم شده است.
تلگرام کمک بسیاری زیادی به افزایش سطح آگاهی مردم کرده است. ماجرای زلزله را به یاد بیاورید. بسیاری از مردم از طریق کانالهای تلگرامی متوجه زلزله و راههای ایمن بودن در برابر آن شدند. یا گم شدن چند بچه در سال گذشته. عکس این بچهها دست به دست شد تا شاید کمکی باشد برای پیدا شدن این کودکان معصوم.
این پیامرسان کمک بسیار زیادی به اشتغال جامعه کرده است. زمانی فردی اگر میخواست کالایی را به مردم ارائه دهد، حتما باید مغازهای تهیه میکرد و پول تبلیغاتی میداد. حالا اما به راحتی با زدن یک کانال کالای خود را به مردم ارائه میدهند و هزینه تبلیغات در فضای مجازی به ویژه کانالهای تلگرامی نیز نسبت به تبلیغات در فضای رئال، به مراتب کمتر است.
به راحتی میشود از طریق تلگرام فرهنگسازی کرد. گستردگی این پیامرسان امروز از کوچکترین روستاها تا بزرگترین شهرهاست. پس چرا باید خود را از این نعمت بزرگ محروم کرد واجازه نداد با رفتارهای درست زمینه فرهنگسازی در جامعه را فراهم کرد.
برخی مسئولان حوادث اخیر را از چشم تلگرام میبینند. بسیاری دیگر هم بر این باور هستند که نباید به خاطر یک گناه، چشم خود را بر تمام خوبیهای این پیام رسان ببندیم.
در پایان باید به این نکته اشاره کرد که کسی با کنترل مخالف نیست. همان طور که در تمام جهان روشهایی برای کنترل شبکههای اجتماعی وجود دارد اما فیلتر ...