به گزارش راستین آنلاین یوسف آفرینی در خصوص احتمال اختلالات اعصاب و روان در میان برخی از این کودکان گفت: کار کودکان در خیابان و محیط های پر خطر کودک را از کودکی کردن و زندگی شاد و پر نشاط دور می کند و می تواند موجب بروز برخی مشکلات عاطفی و روحی برای این کودکان شود.
او افزود: کودک می بایست بازی کند و درست همین بازی کردن است که نقشی بسیار مهم در مراحل رشد روانی کودک و همچنین تامین سلامت روان کودک ایفا می کند؛ حال کودک کار و خیابان به جای بازی کردن با همسالان و آموزش دیدن و رشد کردن و به جای تجربه حضور در یک محیط شاد و پرنشاط، با حضور در محیط پر آسیب و خشن خیابان دچار آسیب های جدی می شود که نتیجه آن، گاه سوءرفتار و همچنین گاهی باعث از بین رفتن پایگاه سالم اجتماعی در آینده آن ها می شود.
آفرینی اظهار کرد: حضور مدام و بلند مدت در خیابان و همچنین عدم تامین نیازهای اولیه کودکانه اثر بسیار مخربی بر سلامت آن ها دارد.
آفرینی گفت: مشاهده اختلالات رفتاری در میان کودکان کار و خیابان موجب شد تا به فکر اجرای یک طرح آموزشی برای آن ها باشیم و به نظر می رسد برخی از این کودکان درگیر اختلالاتی نظیر اختلال نافرمانی مقابله‌ای (O.D.D)، اختلال سلوک(Conduct Disorder)، اضطراب و افسردگی هستند که می بایست در صورت مشخص شدن به آن ها، این مهم رسیدگی شود و مورد حمایت های درمانی قرار گیرند.
رییس اداره پیشگیری و ساماندهی آسیب دیدگان اجتماعی شهرداری شیراز با اشاره به اینکه مشکل دیگر کودکان متکدی و خیابانی عدم اعتماد به نفس، عزت نفس و وجود خودپنداره منفی در ذهن و روان آن ها است، بیان کرد: از آن جا که کودکان کار و خیابان در فرآیند مواجهه و برخورد با دیگر شهروندان و شرایط پر خطر و خشن زندگی در خیابان، نگاه حقارت‌آمیز و تهدیدی افراد و کم‌توجهی آنان را دریافت می‌کنند، متاسفانه نمی‌توانیم انتظار خودپنداره ایده‌آل و سالم را از آنان داشته باشیم.
وی در ادامه گفت: در واقع خودپنداری منفی، محصول زیست جهانی مخرب و خشن می باشد که برای کودک کار و خیابانی به وجود آمده است.
آفرینی تاکید کرد: می بایست به مشکلات رفتاری و عاطفی که این کودکان گرفتار آن هستند توجه کرد.
وی افزود: در کار گروه تشکیل شده، درمان گروهی برای کاهش اختلالات روانی مانند: سلوک، اضطراب و افسردگی ... و آموزش برخی مهارت های روانشناختی برای کودکان انجام می شود.
این متخصص حوزه روانشناسی گفت: آثار زیان بار کار کردن کودکان خصوصا در خیابان و محیط های پر خطر به دوران کودکی ختم نمی شود، بلکه این آثار می تواند تا بزرگسالی ادامه داشته باشد و این امر موجب خواهد شد جامعه در آینده از تعداد زیادی از افراد کارآمد و شایسته محروم شود. همچنین گاهی عدم توجه مناسب از سوی خانواده این کودکان و بی مهری های مکرر از سوی آنها موجب می شود تا این کودکان احساس مطلوبی نسبت به خویشتن نداشته باشند و ذات خود را ارزشمند ندانند که با بررسی وضعیت این کودکان درمی‌یابیم آن ها از حقوق اولیه انسانی در شرایط کودکی بر خوردار نیستند؛ گاهی دیده می شود برخی از این کودکان ناخواسته به دنیا آمده‌اند و نوزاد ناخواسته، یک حق اولیه یعنی خواسته شدن و دوست داشته شدن برایش رعایت نشده است و این موضوع نیز می تواند آسیب های روحی به کودک وارد کند.
او با اشاره به اینکه به نظر می رسد از منظر بهداشت روانی برخی از این کودکان دچار مشکل هستند، گفت: میزان خشنودی از خویشتن و رضایت از زندگی در این کودکان بسیار کم است. چنانچه می دانیم هر فردی از خویش خشنود و از زندگی تا اندازه ای راضی باشد سطح بهداشت روانی و سلامت روان وی مطلوب خواهد بود و در غیر این صورت شخص احتمالا فاقد بهداشت روانی و اجتماعی مطلوب خواهد بود و همانطور که می دانیم شرایط کار این بچه ها بسیار سخت است، برخی از این بچه‌ها پرخاشگرند و روابط بین فردی‌شان ضعیف است.
وی ادامه داد: اختلال رفتار مقابله جویانه در برخی از این کودکان دیده می شود و کودکان مبتلا به اختلال رفتاری مقابله جویانه معمولا با افراد دیگر جر و بحث دارند و به یک باره عصبانی می شوند؛ همچنین این کودکان تا حدی حساس و زود رنج هستند، پرخاشگری فیزیکی و کلامی دارند و اغلب کینه دیگران را به دل گرفته و به دنبال تلافی هستند و می توان گفت کودکان مبتلا به اختلال رفتار مقابله جویانه، گاه پیگیر آزار دیگران هستند.
آفرینی افزود: اختلالات رفتاری مقابله جویانه نوع اختلال مستقل است ولی احتمال دارد با بیش فعالی، اختلال اضطرابی یا اختلال خلقی همنشین شود و علامت این نوع اختلال هنگامی در این کودکان مشخص می شود که کودک با افراد بزرگتر و یا هر شخصی که از وی توانمند تر است، مقابله جویی و در اصل لجبازی می کند. این امر در برخی کودکان کار و خیابان دیده می شود و دلیل ابتلا به این نوع اختلال در کودکان می تواند ژنتیکی باشد اما امکان ابتلا در کودکان کار و خیابانی که در شرایط بسیار دشوار خانوادگی و گاه با سابقه زندان و مصرف مواد مخدر و خانواده هایی با وضعیت اجتماعی و اقتصادی ضعیف و رفتار خشن و پرخاشگرانه زیادی دارند بیشتر است.
این متخصص گفت: الگوی رفتار کودکان، پدر و مادر و محیط اجتماعی است و در خصوص این کودکان زمان زیادی که کودک در شهر و خیابان می گذراند بر شخصیت و رفتار کودک تاثیر زیادی می گذارد. اگر رویکرد افراد جامعه و رفتار والدین در برخورد با این کودکان مهربان و حمایتگرانه باشد و اقدام به درمان با دقت و ممارست صورت پذیرد می توان امید داشت کودکان مبتلا به این نوع اختلال درمان شوند؛ همچنین در مواردی که مشکل جدی است دارو درمانی و روان درمانی در کنار هم شانس درمان را بالا خواهد برد.
یوسف آفرینی در پایان این جلسه با همراهیِ روانشناسان کودک، مطالبی پیرامون نتایج نامطلوب کار کردن در سن کم، مخاطرات ترک تحصیل، مهارت نه گفتن و نحوه ی شکل گیری ارتباط موثر برای کودکان توضیح داده شد. این نشست گروهی که در مرکز نگهداری کودکان برگزار شد، اولویت بندی برای حل برخی مشکلات از زبان خود کودکان ثبت شد تا پیگیری های لازم با کمک خیرین در جهت رفع آن ها صورت پذیرد.