تعارض منافع در کشور ما سیستماتیک و قوانین مربوط به آن، پراکنده است /اگر مسأله تعارض منافع مدیریت نشود، حکومت را هم از بین می‌برد

 

به گزارش راستین آنلاین شورای پنجم شیراز اقدامات خوبی در جهت کاهش زمینه‌های تعارض منافع انجام داده است. 

 

وبینار تخصصی «تعارض منافع، آسیب‌ها و راهکارها» به همت مرکز پژوهش‌های شورای اسلامی شهر شیراز و با حضور چند کارشناس این حوزه در سطح ملی، برگزار شد.

 

در این وبینار؛ ضمن بررسی تعاریف و مفاهیم تعارض منافع؛ سیستماتیک بودن آن، پراکندگی و ناکارآمدی قوانین مربوط به آن و کم‌اطلاعی بسیاری از مسؤولین اعم ازجمله قانونگذاران و مجریان، ازجمله آسیب‌های اصلی این موضوع مهم برشمرده شد.

 

 مبارزه با فساد یکی از دغدغه‌های جدی شورای پنجم شیراز بوده است

 

 رئیس شورای اسلامی شهر شیراز، موضوع مبارزه با فساد را یکی از دغدغه‌های شورای پنجم شیراز عنوان کرد و گفت: از آنجا که گردش مالی در شهرداری حجم بالایی را به خود اختصاص می‌دهد، موضوع تعارض منافع به طور ویژه مد نظر ما قرار گرفت.

 

سید عبدالرزاق موسوی، ادامه داد: در همین خصوص مصوبه‌ای داشتیم که بعدا هم اصلاحیه‌ای به آن زده شد، البته این اصلاحیه از نظر بنده، در جهت تقویت این موضوع و شفافیت نبود.

 

رئیس شورای اسلامی شهر شیراز با بیان اینکه در سال سوم و چهارم شورا تا به امروز تنها یک جلسه غیرعلنی برگزار شده است، و تمامی 76 جلسه دیگر به صورت علنی برگزار شده است، اضافه کرد: مشخص بودن آرای اعضای شورا در خصوص مصوبات سبب می‌شود که مردم به صورت شفاف از آرای موافق و مخالف نمایندگان خود در مسیر تصمیم‌سازی‌های مدیریت شهری اطلاع یافته و امکان مشارکت، اظهارنظر و ارزیابی مصوبات را پیدا کنند.

 

موسوی ادامه داد: یکی دیگر از اقدام‌های شایسته‌ای که در شورای پنجم شیراز انجام پذیرفت، جلسه‌هایی بود که در خصوص راه‌کارهای کاهش فساد و تخلف در شهرداری برگزار شده و به نتایج خوبی هم رسیدیم.

 

شورای پنجم اقدامات خوبی در جهت کاهش زمینه‌های تعارض منافع انجام داده است

 

رئیس شورای اسلامی شهر شیراز اضافه کرد: همچنین به تازگی سامانه مدیریت پروژه (PMIS) در شهرداری شیراز به بهره‌برداری رسید که در این سامانه تمامی مراحل هر پروژه از ابتدا تا پایان -اعم از مطالعات، انعقاد قرارداد و طراحی تا اجرا و بهره‌برداری-، با کمترین دخالت نیروی انسانی به صورت الکترونیکی در سامانه ثبت می‌شود و تمامی این مراحل و فرآیندها که حجم بسیار بالایی را در شهرداری هم دارا هستند، قابلیت مشاهده، نظارت و پیگیری را خواهد داشت.

 

به اعتقاد این دانش آموخته حقوق، چنین اقداماتی همگی در جهت کاهش زمینه‌های تعارض منافع انجام شده است.

 

متأسفانه حساسیت عمومی نسبت به برخی از زمینه‌های ایجاد تعارض منافع و فساد، کاهش پیدا کرده است. 

 

عضو شورای عالی استان‌ها در ادامه افکار عمومی را اززمینه‌های سوء استفاده از تعارض منافع توصیف کرد و گفت: اینکه کاری توسط دوستی و نزدیکی شما با یکی از اعضای سیستم انجام می‌پذیرد و با هدیه‌ای از آن فرد تقدیر می‌شود، خود سبب شایع شدن موضوع تعارض منافع و ایجاد زمینه و بستر فساد است که متأسفانه حساسیت افکار عمومی نیز نسبت به آن کاهش یافته است؛ به همین دلیل است که در عمل مبارزه با چنین مواردی کار بسیار دشواری محسوب می‌شود. 

 

موسوی در پایان با اشاره به تعاریفی از مفهوم تعارض منافع، گفت: اینکه «تعارض منافع چیست» و «چگونه می‌توان با آن مواجه شد» از سؤالات اساسی است و این وبینار در جهت یافتن پاسخی برای همین سؤالات پیش‌بینی شده است. 

 

اگر مسأله تعارض منافع مدیریت نشود، حکومت را هم از بین می‌برد

 

 عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام و نماینده اسبق مجلس شورای اسلامی نیز با بیان اینکه تعارض منافع یک معنای مرتبط با حکومت دارد و یک معنای عام، اظهار داشت: استیصال -یعنی ترجیح خود بر دیگران- در امر حکومت و در امر فردی بسیار زشت است؛ حتی در خانواده کسی که منافع خود را بر منافع همسر و فرزندانش ترجیح دهد نیز امر زشتی را مرتکب می‌شود.

 

احمد توکلی با تأکید بر اینکه انبیا الهی پیام‌آور ایثار بودند نه استیصال و تمام انبیا آمدند تا بشر حقوق دیگران را رعایت کند و منافع خود را بر دیگران ترجیح ندهد، افزود: در نامه امیرالمؤمنین (ع) به مالک اشتر این مسأله به طور واضح مطرح می‌شود.

 

وی گفت: در آن نامه حضرت به روشنی مواردی را که حاکم می‌تواند منافع خود را بر منافع مردم ترجیح دهد، عنوان می‌فرمایند؛ «أَنْصِفِ اللَّهَ وَ أَنْصِفِ النَّاسَ مِنْ نَفْسِكَ وَ مِنْ خَاصَّةِ أَهْلِكَ وَ مَنْ لَكَ فِيهِ هَوًى مِنْ رَعِيَّتِكَ فَإِنَّكَ اِلاّ تَفْعَلْ تَظْلِمْ» به این معنا که با خداوند به انصاف رفتار كن و نسبت به مردم نيز چه از جانب خداوند و چه از جانب افراد خاص خاندان و خويشاوندان نزديكت و چه از جانب رعايايى كه بدان‌ها علاقه و گرايش مخصوص دارى، انصاف را رعايت كن. اگر چنين نكنى، ستم خواهى كرد.

 

توکلی افزود: در انتهای این گفتار تهدید می‌فرماید که اگر رعایت چنین مواردی را نداشته باشی ظلم کرده‌ای.

 

 

اوایل انقلاب اکثر مردم حرف‌های ما را می‌پذیرفتند اما حالا چنین نیست

 

عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام با بیان اینکه جمهوری اسلامی با همه فداکاری‌هایی که برای آن صورت گرفته، اما از زمانی که چنین مواردی شایع شده، خصوصیاتی که امیرالمؤمنین بیان فرمودند نیز ظاهر شده است، تصریح کرد: اوایل انقلاب زمانی که بنده سخن‌گوی دولت بودم، اکثر مردم حرف‌های ما را می‌پذیرفتند در حالی‌که الان زمانی که صحبت می‌کنیم یا اصلا باور نمی‌کنند و یا خیلی دیر باور می‌کنند.

 

نماینده سابق مردم تهران در مجلس تأکید کرد: اگر ما این موارد را در کشور اصلاح نکنیم خطر از دست دادن این آزادی و عزت‌مندی را خواهیم داشت.

 

توکلی تعارض منافع در مباحث حکومتی را بر اساس اختیارات محوله بر هر فرد در حکومت قابل مصداق دانست و افزود: چه اختیارات اداری، چه اختیارات سیاسی، چه اختیارات تقنینی، چه اختیارات قضایی و چه اختیارات اجرایی؛ تقسیم شدن قدرت بین مناصب مختلف موضوعیت تعارض منافع را ایجاد می‌کند.

 

وی تصریح کرد: اصل داستان این است که اگر حکومت و افراد دارای اختیارات منافع مردم را در نظر گرفتند، پاداش خود را خواهد گرفت و در غیر اینصورت شامل عذاب الهی خواهد شد. 

 

شفافیت، زمینه تعارض منافع و فساد را کم می‌کند

 

این عضو تشخیص مصلحت با بیان اینکه ساختارها در کشور می‌تواند منفعت طلبی را تسهیل یا تضییع کند یا سوق به سمت سلامت نفس داشته باشد یا بالعکس به سمت تباهی و فساد، توضیح داد: شفافیت یکی از مواردی است که می‌تواند در ساختارها، بلیه فساد را کاهش دهد؛ برای مثال زمانی که دوربین روی شخصی قرار می‌گیرد، معمولاً شخص ظاهر خود را مرتب می کند. 

 

 

توکلی تصریح کرد: شفافیت حسنش این است که ما را در معرض دید مردم قرار می‌دهد و انسان کمتر اسیر میل شیطان می‌شود.

 

وی با بیان اینکه بیشتر جرایم در شب و تاریکی اتفاق می‌افتد، ادامه داد: در جریان انتخابات اگر مردم به فرد رأی دهند افق نزدیک را در نظر گرفته‌اند، در حالی‌که اگر به حزب رأی دهند، احزاب دارای افق دورتری هستند و تغییر فرد در ادامه نیل به اهداف حزب از دست نخواهد رفت.

 

پیگیری منافع منطقه‌ای به جای منافع ملی توسط نمایندگان مجلس، مصداقی از تعارض منافع است

 

نماینده اسبق مجلس شورای اسلامی، وعده‌های تعریض راه یا احداث درمانگاه و نظایر آن را به کارپردازی حوزه انتخابیه تشبیه و بیان کرد: اگر احزاب قوی وارد مجلس شوند، می‌توانند منافع ملی را در نظر بگیرند؛ چرا که دارای هم‌فکری گروهی هستند و برای مثال مصوباتی را در مجلس داشته باشند. 

 

 

توکلی افزود: احزاب برای حفظ آبرو و اعتبار خود عموماً دقیق‌تر و کاراتر عمل می‌نمایند چرا که دوره صدارت خود را کوتاه نمی‌بینند.