توجه بیش از حد به جنبه مستندگونه علمی و مقوله آموزش

زبان مالایی از جمله زبانها با ریشه دراویدی است که در ایالت های کرالا، پودوچری و مجمع الجزایر لاکشادویپ کشور هندوستان، زبان مادری 35 میلیون شهروند مالایی زبان است.

"ویروس" طبق اطلاعات مندرج در شناسنامه اثر در ژانر تریلر است که ژانر تریلر براساس مطلب "آشنایی با ژانر تریلر" نوشته مهدی تهرانی، منتشر شده در 30 دی ماه 1393 همشهری آنلاین بدین صورت تعریف می شود:

"تريلر Thriller  يا "مهيج" يك گونه‌ي فراگير در ادبيات و سينما است كه پيشينه طولاني دارد. در ژانر جنايي و گونه ترسناك و جاسوسي و همچنين در آثاري كه در آن سوسپانس و تعليق حرف اول و آخر داستان و ماجراست، فيلم را مي‌توانيم تريلر بدانيم.

از اين منظر برخي به همين لحاظ؛ تريلر را يك زير ژانر در گونه‌هاي ترسناك و جنايي به حساب مي‌آوردند. جداي از اين در تريلر با يك ماجراي پركشش طبق قواعد ژانر طرفيم. يعني اكشن نيز در سطح ماجرا قابل جلوه‌گري است. تمام اين انگاره‌ها و جمع آنها با يكديگر گونه‌ي پرطرفدار ژانر تريلر را تشكيل داده و از سويي سبب استقبال مخاطبان را فراهم آورده است.

تريلر مي تواند بسيار به سينماي داستاني و معمايي نزديك شود. در تاريخ سينما بزرگاني نظير اورسون ولز، جان هيوستون، استنلي كوبريك و بويژه آلفرد هيچكاك از سرآمدان ساخت اينگونه تريلر‌ها برشمرده مي‌شوند."

مهمترین معضل "ویروس" را می توان عدم ایجاد تعلیق مناسب نامید چنانکه با گذشت حدود یک ساعت از اثر، هنوز گره اصلی، شناسایی عامل اصلی ظهور ویروس نیپا در میان مردم به مخاطبان معرفی نشده است و بینندگان همچنان در حال تماشای ورود بیماران جدید به بیمارستان و جلسات مسئولان برای مقابله با ویروس مورد اشاره هستند و گره اصلی هویدا نیست تا تعلیق به وجود بیاورد.

دلیل اساسی چنین اتفاقی را می توان حضور شخصیت های متعدد معرفی شده در جایگاه های مختلف همانند نیروهای خدماتی، پرستار، دکتر، عصب شناس، ویروس شناس، مسئولان و وزیر ایالتی بهداشت در یک فیلم سینمایی 152 دقیقه ای برشمرد زیرا تعدد شخصیت ها و مراودات آنها با یکدیگر، بخشی از نیروی تحلیلی مخاطبان را هدر می دهد تا فرآیند ارتباطی شخصیت ها با همدیگر و در ادامه، در ساختار روایت را دریابند به طوری که بین اثر و بینندگان برای درک مناسبات گفته شده در برهه های زمانی گوناگون فاصله می افتد.

از سوی دیگر، در آثار معمایی و جنایی به ترتیب، گره اصلی "حل معمای مطروحه" و "تلاشها برای دستگیری ضدقهرمان ها" است و در آثاری که به مباحث علمی می پردازند، "تلاشها برای دستیابی به یک داروی مناسب برای درمان یک بیماری همه گیر" گره اصلی را در بر می گیرد در صورتی که در "ویروس" به سبب نبود دارو و واکسن تاییدشده در عرض چند سکانس در مجموع 15 دقیقه ای، گره اصلی "حل معمای مطروحه" "تلاشها برای دستیابی به یک داروی مناسب برای درمان یک بیماری همه گیر" محو و به سرعت با "تلاشها برای دستگیری ضدقهرمان ها" تحت عنوان شناسایی عامل اصلی ظهور ویروس نیپا در میان مردم جایگزین می شود که برای یک تریلر با موضوع پزشکی، با وجود اهمیت شناسایی عامل انتشار ویروس و تزریق جنبه معماگونه، نمی تواند هیجان لازم برای پیگیری اثر را در تماشاگران ایجاد کند.

علت اصلی چنین وضعیتی اینکه با موفقیت روند درمانی پیشنهادشده، به طور عملی، مهمترین عنصر تعلیق دستیابی به داروی مناسب از بین رفته است و دیگر با اطمینان مخاطبان از آسودگی بقیه بیماران احتمالی در روزهای آتی، شناسایی عامل اصلی ظهور ویروس نیپا در میان مردم در نظر تماشاچیان اهمیت لازم را نخواهد داشت و "ویروس" از ایجاد تعلیق مناسب باز می ماند.

نکته دیگر اینکه در زمان شناسایی عامل اصلی ظهور ویروس نیپا در میان مردم در قریب به یک ساعت پایانی اثر، فیلمنامه نویسان و کارگردان همچون معلمانی با حوصله، تمام جزئیات انتقال ویروس نیپا از بیمار شاخص به دیگر بیماران را مرور می کنند چنانکه فضای مستندهای علمی را به اذهان متبادر می سازد و می تواند یک کلاس درس مفید راجع به فرآیند تشخیص شیوه شیوع یک بیماری واگیردار در جوامع باشد که حاکی از توجه به جنبه آموزشی اثر است.

البته توجه بیش از حد به جنبه مستندگونه علمی و مقوله آموزش منجر به تقلیل نمودهای تعلیق در "ویروس" می شود.

مشاهده روایت شناسایی عامل اصلی ظهور ویروس نیپا در میان مردم برای کسانی که در حوزه پزشکی فعالیت می کنند، می تواند لذتبخش باشد هر چند نمی توان چنین حسی را به بقیه تماشاگران و مردم عادی حضور یافته در سالن های سینما به قصد تفریح تعمیم داد و آنها بر حسب ژانر و عادت، خواهان تماشای گره اصلی "حل معمای مطروحه" "تلاشها برای دستیابی به یک داروی مناسب برای درمان یک بیماری همه گیر" خواهند بود به ویژه که با صحنه های هیجان انگیز رو دست زدن و رو دست خوردن، تعقیب و گریز و زد و خورد با کنشگری نیروی شر در جهت عکس همراه باشد حتی اگر بتوان کشمکش مستتر در روایت را در قالب تقابل انسان- طبیعت نامگذاری کرد.

سازندگان اثر کوشیدند تا یک کار گروهی را به تصویر بکشند از اینرو، حضور شخصیت های متعدد به چنین بهانه ای است که متاسفانه، به نتیجه مطلوب نرسید زیرا آنها اکراه داشتند با حذف چند شخصیت فرعی و تمرکز روی یک شخصیت کلیدی، به شخصیت های متعدد در فیلمنامه و بازی قابل قبول بازیگرانِ جلوی دوربین، فرصت و فضا برای عرض اندام بهتر بدهند و آنها را از قالب نمونه نما خارج نمایند و جامه شخصیت بر قامتشان بپوشانند.

همچنین، آهنگسازی سوشین شیام با وجود اینکه تعلیق را به خوبی منتقل می کند ولی از آنجا که "ویروس" چنین حجمی از تعلیق را در بطن خودش ندارد، هنرنمایی آهنگساز ابتر می ماند و در تلاقی با فیلمنامه و تصاویر، ترکیبی همگون نمی سازد.

باید خاطر نشان کرد که توجه بیش از حد به جنبه مستندگونه علمی و مقوله آموزش باعث ثقلی و عبوسی روایت می شود چنانکه انگار مبحث ایجاد سرگرمی را به فراموشی می سپارند و به مرور، حوصله تماشاچیان را سر می برد به طوری که آنها از تماشای اثر تا آخرین دقیقه سر باز می زنند.

در نهایت، آخرین ساخته عاشق ابو کارگردان مطرح سینمای مالی وود، انتظارات مخاطبان را آنچنان که باید و شاید برآورده نمی سازد اما چنانکه سرگرمی هدف غایی شما از تماشای آثار سینمایی در جایگاه مخاطب نیست و می توانید با روایت های ثقل و عبوس و عاری از جنبه سرگرمی سازی با تمرکز بر جنبه های مستند و آموزشی کنار بیایید، "ویروس" انتخابی قابل تامل است در غیر اینصورت، به گزینه دیگری بیاندیشید.