اما به اعتقاد بسیاری قهرمان، تنها به قهرمان شدن و مدال گرفتن می اندیشد. او از هر وسیله ای استفاده می‌کند تا به منظور خود برسد. اما یک پهلوان از هر وسیله ای برای کسب مقام قهرمانی و گرفتن مدال استفاده نمی کند.
درکشورما روز17 شوال که مصادف است با نبردعلی(ع)با عمربن عبدود را روز فرهنگ پهلوانی و ورزش زورخانه ای می نماند.روز و هفته ای که باید ارزش های حاکم برآن درورزش ما،یعنی رویدادی که وجه پهلوانی واخلاق وگرایی آن به قهرمانی و پیروزی درآن می چربد،تسری یابد.
اما گاهی مشاهده می شود که جابجایی دو واژه قهرمان و پهلوان با یکدیگر و وام گرفتن لقب پهلوان برای قهرمانان باعث می شود تا ارزش های اخلاقی ورزش زیرسئوال رود.
مفهوم گسترده پهلوانی
پهلوانی در حوزه فرهنگ و ارزش های فرهنگی مفهومی بسیار گسترده و عمیق نسبت بدانچه در معنای لغوی آن است پیدا می کند. جایگاه پهلوان در استنادات ادبی، هنری ، تاریخی، اجتماعی، سیاسی و حتی امروزه ورزشی در فرهنگ و تمدن ملل گوناگون به خصوص ایران آنچنان تصویری متمایز و پیچیده نسبت به تعریف صریح و روشن لغوی آن پیدا می کند که همواره توضیحات و تفسیرهای گوناگونی از دیدگاه متضاد را به خود مشغول می دارد.
این پیچیدگی، زاییده توانمندی عرصه خرد و روان آدمی است که گاهی نهایت قابلیت های خود را در وجودی به نام پهلوان متجلی می سازد. از این روست که پهلوانی را در الگوهای مختلف و قواره های گوناگون در فرهنگ ملل متمدن می توان ملاحظه کرد. عیاری، شاطری، سامورایی، شوالیه گری، قلندری و... ده ها نمونه و مدل پهلوانی دیگر که در عین دارابودن وجوه مشترک، گه گاه تمایزهای عمیقی میان آنان مشاهده می شود، ناشی از عمق و گستردگی شخصیتی است که به نام پهلوان از ماقبل تاریخ با حضور در افسانه ها، اسطوره ها، داستان ها و قصه های عامیانه نقش آفرینی خود را آغاز کرده و با آغاز تاریخ نیز ردپای او را در جریانات مختلف اجتماعی و سیاسی و فرهنگی می توان جستجو نمود.
آنچه امروز به عنوان پهلوانی و فرهنگ آن در میان جوامع بشری موجود است، دستاورد تعاریف سینه به سینه ای است که در کنار استنادات تاریخی مکتوب بیان کننده جایگاه و حوزه حضور و اثرگذاری شخصیتی به نام پهلوان در قالب های گوناگون می باشد.
شرح چگونگی ورود این شخصیت به حوزه آثار فرهنگی می تواند قابل توجه باشد: چون به نخستین ادوار حیات ملل نظر می کنیم، می بینیم هیچ ملتی به وجود نیامده و به تحصیل استقلال و تحکیم مبانی ملیت توقفی نیافته است مگر آنکه اعصار دوره های خطر را گذرانده و با اعمال پهلوانی دست زده باشد و بزرگانی و پهلوانانی از او پدید آمده باشند که در ذهن وی اثری بزرگ بر جای گذارند.
براساس این تعریف هرگز نباید افرادی که فقط جسم خود را پرورش داده اند و دارای اندام جسمی قوی و بازوها و سینه های ستبر هستند اما از مرام، فرهنگ و آیین پهلوانی برخوردار نیستند را پهلوان بدانیم بلکه تنها کسانی شایسته کسب عنوان پهلوانی هستند که سالها در جهت تربیت جسم و جان بطور همزمان کوشیده اند و صاحب مرام و منش پهلوانی شده اند و به عناصر هویت بخش فرهنگ و آیین پهلوانی در نظر و عمل احترام می گذارند.
جوانمردی و پهلوانی جای خود را به مادیات داده است
اما محمدرضا ظالقانی رئیس اسبق فدراسیون کشتی باابراز تاسف از فراموش شدن برخی ارزش ها در ورزش در این خصوص می گوید: «متاسفم که بگویم جوانمردی و پهلوانی جای خود را به مادیات داده است و در حالی که بیشترمان درگیر جنبه‌های مادی ورزش شده‌ایم، کمتر کسی به ترویج فرهنگ پهلوانی و ورزش می‌پردازد و افسوس آنهایی نیز که در این مسیر گام برمی‌دارند با تهمت بی‌اساس سیاه‌کاری مواجه می‌شوند، این بود آخر و عاقبت ورزشی که همیشه به تختی‌ها و پوریای ولی‌ها می‌نازید؟!
نه آقایان! و ای کسانی که می‌گویید پهلوانی فقط نان سنگک است و دوره‌اش سرآمده، پهلوانی و جوانمردی هیچ‌گاه نمی‌میرد. مادیات همواره در زندگی انسان وجود داشته و چه بسیارند بزرگ‌مردانی در تاریخ ورزش ایران چون تختی که بر هوای نفس پیروز شده و بارها چشم بر مادیات بستند تا پهلوان بمانند، آنها که این‌گونه بودند جاودان شدند. هیچ‌کس منکر درآمدزایی معقول از راه ورزش نبوده و نیست، اما اگر از ورزش روح جوانمردی را بگیریم پس از دنیای قهرمانی همه تو را فراموش می‌کنند، بنابراین باید پهلوان ماند و به فکر مردم بود.»
طالقانی که خود در میان اهالی کشتی و زورخانه به رعایت مرام پهلوانی مشهرو است ادامه می دهد: «دربحث جوانمردی گاه به بیراهه می‌رویم، این درست که پهلوان نباید به جهت زور بازو و احتمالا مکنت مالی به مردم فخر بفروشد، پهلوان آن کسی نیست که اگر دست افتاده‌ای را گرفت آبروی او را ببرد و البته پهلوان آن کس هم نیست که دستش را جلوی ورزشکار دراز کند آن هم صرفا به این دلیل که این ورزشکار نظر محبت مردم را به همراه دارد و اگر کمک نکند، آبرویش برود. نه، اینها هیچ‌کدام پهلوانی نیست، اجازه بدهیم هرکس می‌خواهد دستی را بگیرد بی‌سروصدا بگیرد و هرکس نیازمند است، دیگران به سراغش بروند و نیازش را برطرف کنند.»
جوانمردی چیزی نیست که فقط یک روز راجع به آن نوشت ، گفت و شنید؛ جوانمردی موضوع مبارکی است که نه‌تنها درورزش که در همه بخش‌های جامعه باید ترویج شود .
