این روزنامه آمریکایی در بخشی از گزارش خود به بیانیهای از دولت سعودی که برای نیویورک تایمز ارسال شده اشاره کرد و نوشت که دولت سعودی اطلاع داده است که عراق و پاکستان پیشنهاد میانجیگری گفتوگوها میان دو کشور را دادهاند.
دولت سعودی این موضوع را که «محمد بن سلمان» ولیعهد عربستان این طرح را ارائه کرده، رد کرد.
در این بیانیه آمده است:«تلاشها برای کاهش تنشها باید از سوی طرفی انجام شود که تنشها را آغاز کرده و حملات را انجام داده نه عربستان سعودی».
بامداد چهارشنبه نیز «عادل الجبیر» وزیر مشاور در امور خارجه عربستان سعودی در پیامی در توئیتر مدعی شد سخنان سخنگوی دولت ایران درباره پیام عربستان سعودی به ایران «غیردقیق» بوده است. او نوشته آنچه اتفاق افتاد این بوده که «برخی کشورهای برادر» خواستار تنشزدایی با ایران شدهاند و عربستان سعودی به آنها اطلاع داده که موضع ریاض، همیشه تلاش برای حصول امنیت و ثبات بوده است
چرا بن سلمان استراتژی جدیدی را برای رویارویی با ایران انتخاب کرد؟
یک روزنامه چاپ فلسطین اشغالی با اشاره به شکست خفتبار سعودیها در برابر عملیات پهپادی مقاومت یمن، نوشت ریاض آسیبپذیری خود را قبول داشته و برای جلوگیری از شکستهای بیشتر آماده مذاکره با ایران است.روزنامه «هاآرتص» در یادداشتی به بررسی شکستهای اخیر رژیم سعودی و «محمد بن سلمان» ولیعهد این حکومت پرداخته و نوشت شاهزاده جوان اگر میخواهد نوار باخت را قطع کند باید با ایران به مذاکره بنشیند.
در ابتدای این یادداشت ضمن اشاره به سفر «عادل عبدالمهدی» نخستوزیر عراق به عربستان سعودی در تاریخ سوم مهر، آمده است: «اضطرار این سفر که فقط ده روز بعد از حمله به تاسیسات نفتی سعودی بود، ظاهرا به پرواز پهپادها و شلیک موشکها مرتبط بود».
این روزنامه با بیان اینکه از نظر ریاض، اعتراضات و آشوبهای اخیر در عراق فرصت خوبی برای افزایش نفوذ خود در این کشور و تخریب چهره ایران است، نوشت: «عراق و ایران سالانه 12 میلیارد دلار تبادل تجاری دارند، عراق به صادرات گاز و برق ایران نیازمند است و ارتباط مذهبی شیعی نیز بین دو کشور برقرار است».
هاآرتص ضمن تاکید بر اینکه عربستان سعودی در تنازع برای قدرت در منطقه دست برتر را ندارد، ادامه میدهد: «پس استراتژی جدیدی را برای کسب نفوذ و توازن با ایران در پیش گرفت. اظهارات بنسلمان در مصاحبه با شبکه سی.بی.اس مبنی بر اینکه مشکلات با ایران را نمیتوان از طریق نظامی حل کرد، بخشی از این استراتژی بود».
در ادامه این یادداشت آمده است: «این اظهارات که مورد استقبال ایران نیز قرار گرفت، نتیجه الهام آسمانی به ولیعهد سعودی نبود. بلکه حمله به تاسیسات نفتی، ضعف و آسیبپذیری سعودیها را با خفتوخواری اثبات کرد. سه هفته از حمله گذشته و هنوز هم مدرک مشخصی از عامل و مبدأ پرواز پهپادها و شلیک موشکها در دست نیست. سامانه پدافندی چند صد میلیون دلاری سعودیها جواب نداد و خدمه نظامی سعودی هم نمیتوانند با چنین حملاتی مقابله کنند».
این روزنامه با اشاره به اینکه سعودیها حتی جرأت نداشتند مانند آمریکاییها به سرعت ایران را به انجام عملیات مذکور متهم کنند، مینویسد: «اکنون دیپلماسی تنها گزینه معتبر برای تعیین نقشهراه در خاورمیانه است و به نظر میرسد عربستان سعودی نیز به دنبال میانجیهای احتمالی برای مذاکره با ایران است».
هاآرتص گریزی نیز به شروط 6گانه «عادل الجبیر» وزیر مشاور سعودی در امور خارجی، برای مذاکره با ایران زده و افزود: «این شروط به قدری مبهم هستند که جای زیادی برای تفسیر به رأی آن و توافقات کلی بر سر آن وجود دارد... دورنمای مذاکرات بین عربستان سعودی و ایران شاید در پارهای از شکستهای دیپلماتیک و نظامی بنسلمان نهفته است؛ محاصره قطر، تلاش برای ربودن نخستوزیر لبنان، قتل خاشقچی، جنگ در یمن و حمله به تاسیسات نفتی».
نویسنده این یادداشت در پایان با یاد کردن از بنسلمان به عنوان «رهبری شکست خورده که نمیتواند از منافع کشورش دفاع کند»، تصریح کرد: «لزوم مدیریت دو جبهه برای شاهزاده محمد – یکی جبهه داخلی در برابر رقبای خود و دیگری جبهه خارجی در منطقه – میتواند او را به مسیر دیپلماتیک جدیدی با ایران رهنمون شود تا تهدیدات علیه این حکومت را کاهش دهد».
عربستان وادار شد تا به دنبال راهی برای گفتگو با تهران باشد
به گزارش شبکه تلویزیونی الجزیره،متحدان عربستان سعودی، آن را در برابر ایران تنها گذاشتند و ریاض به همین علت وادار شد تا به دنبال راهی برای گفتگو با تهران باشد.مجری شبکه تلویزیونی الجزیره گفت: روزنامه نیویورک تایمز تأکید کرد عربستان توانایی رویارویی با ایران را ندارد و به دنبال میانجی گری پاکستان و عراق است تا از وقوع هر نوع جنگ با ایران جلوگیری کند. این روزنامه اعلام کرد عربستان در مرحله بازنگری در محاسبات خود در تعامل با تهران قرار دارد زیرا حملات آرامکو و نیز حملات حوثی ها به عمق خاک عربستان، واقعیت های میدانی و سیاسی را برای ریاض آشکار کرد. به ویژه آنکه آمریکا از به راه انداختن جنگ علیه جمهوری اسلامی به سود عربستان خودداری کرد و امارات, متحد عربستان هم تلاش کرد به توافقی درباره سازوکارهای امنیتی با ایران دست پیدا کند. به نوشته این روزنامه، این تحولات باعث شده است محمد بن سلمان ولیعهد سعودی نگاه متفاوتی به اوضاع منطقه پیدا کند و علامت ها و پیام هایی برای ایرانی ها و حوثی ها بفرستد.
احمد مرزوق گزارشگر شبکه الجزیره گفت: در صفحه نخست پایگاه اینترنتی روزنامه نیویورک تایمز، عکسی از دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا قرار داشت که تنهاست و تلاش می کند از روبرو شدن با خبرنگاران که در پی مناقشه بین ترامپ و دموکرات ها در کمین او هستند، دوری کند. نیویورک تایمز در همین صفحه، از طرف دیگری هم نام برد که به نظر می رسد آن هم تنها شده است و به دنبال راهی برای خروج از بحران کشمکش بین خود و ایران است. این روزنامه آمریکایی تأکید کرد عربستان پس از حمله دردناک به تأسیسات نفتی شرکت آرامکو در این کشور و متهم کردن ایران، ریاض تلاش کرد جامعه جهانی وادار کند از خود در برابر این حمله واکنش نشان دهد. به ویژه آنکه این حمله نه فقط بر عربستان تأثیر گذاشت بلکه بر طرف های دیگری هم که متکی به خرید نفت از این کشور هستند، تأثیر گذار بود. نگرانی ها درباره احتمال وقوع جنگ گسترده در منطقه بیشتر شده است. به خصوص که بسیاری از ناظران معتقدند این حمله، سامانه های پدافند غربی به ویژه آمریکایی را در تنگنا قرار داد و شاید آنها را تحقیر کرد. عربستان به این سامانه ها متکی است و یکی از بزرگترین مشتریان آنها محسوب می شود.
در ادامه این گزارش آمده است: علاوه بر اینها اوضاع متشنجی بین واشنگتن و تهران قرار دارد و اسرائیل تلاش می کند آمریکا و کشورهای غربی را به پاسخ نظامی علیه تهران تشویق کند. همه اینها باعث شد بسیاری از تحلیلگران درباره وقوع جنگ گسترده هشدار دهند، به ویژه آنکه واشنگتن اعلام کرد تصمیم دارد ائتلاف بین المللی برای مقابله با ایران تشکیل دهد. سران سعودی با این تحلیل، اصرار داشتند که تأکید کنند حملات به آرامکو علیه منافع بین المللی بود. آنها از جامعه جهانی می خواستند به مسئولیت خود عمل کند. اما واکنشی که شاید همه را غافلگیر کرد، آن بود که دولت آمریکا عقب نشست و پس از آنکه بازارهای جهانی شوک این حمله را که باعث مختل شدن حدود 5 درصد از تولید جهانی شده بود، رد کردند، واکنش ها به آن فروکش کرد. سران سعودی به خشم جامعه جهانی امیدوار بودند، اما در پی اعلام آمادگی دونالد ترامپ برای دیدار با همتای ایرانی اش، این خشم فرو نشست. به ویژه پس از آن ترامپ و کاخ سفید درگیر مسئله اوکراین شدند که خطر برکناری او را به وجود آورده است.
گزارشگر این شبکه خاطر نشان کرد: با توجه به اینکه رئیس جمهور آمریکا درگیر مشکلاتش شد و پیش از آن هم متحد اماراتی عقب نشینی کرده و خود را به آغوش ایران انداخته بود، سران سعودی خود را در اقیانوس متلاطم، تنها دیدند و به دنبال راهی برای برون رفت از این شرایط هستند. به ویژه که اوضاع یمن هم وخیم تر و پوچ بودن شعارهای رئیس جمهور مصر درباره دفاع از عربستان و امارات آشکار شد و عبدالفتاح السیسی هم درگیر مسایل داخلی خود و تشدید بحران سد النهضه با اتیوپی شده است. نیویورک تایمز اعلام کرد ولیعهد سعودی از سران پاکستان و عراق خواست تا نزد ایرانی ها برای کاستن از تنش، میانجی گری کنند. این روزنامه تاکید کرد ریاض با اینکه به این میانجی گری اذعان می کند، اما این موضوع را تکذیب کرد که ولیعهد پیشنهاد این میانجی گری را داده است. آنطور که تحلیلگران می گویند به این علت که توازن وحشت بین عربستان و ایران، به منافع هر دو کشور آسیب می رساند، آیا به زودی شاهد آن خواهیم بود که ریاض و تهران، کانال هایی را برای گفتگو با یکدیگر باز خواهند کرد؟ تحلیلگران می گویند تحول واقعی صورت گرفته است و صرف سخن از گفتگو هم تحول چشمگیری است و پیامدهایی در خاورمیانه خواهد داشت.