باج‌افزارها یا باج‌گیرهای سایبری، گونه‌ای از بدافزارها (نرم افزارهای مخرب) به شمار می‌آیند که قادرند به طرق مختلفی از جمله رمزنگاری، دسترسی قربانی به فایل‌ها یا کل سیستم را محدود کرده و تنها در ازای دریافت باج، محدودیت را برطرف سازند. سیر رشد باج‌افزارها در سال اخیر بسیار زیاد بوده و روزانه چندین رخداد در این حوزه پیش می‌آید.
در گزارش ارائه‌شده مرکز مدیریت امداد و هماهنگی عملیات رخدادهای رایانه ای (مرکز ماهر)، اطلاعاتی راجع به باج‌افزار جدیدی مانند Herbst، نسخه‌های جدید باج‌افزارهای Crysis، Nemucod و کشف ۷ گونه جدید از باج‌افزار Jigsaw و انتشار ابزار رمزگشایی برای باج‌افزارهای cripttt، TeslaCrypt و jigsaw که در یک ماه اخیر، کشف شده اند، منتشر شده است.
۱- باج‌افزار Herbst
پانزدهم خردادماه، شرکت Fortinet باج‌افزار جدیدی را با نام Herbst کشف کرد. این باج‌افزار آلمان را مورد هدف قرار داده است و فایل‌های قربانیان را با استفاده از AES رمزنگاری کرده است. فایل‌های رمزشده توسط این باج‌افزار دارای پسوند .herbst است. باج درخواستی توسط این باج‌افزار ۰.۱ بیت کوین (حدود ۵۰ دلار آمریکا) است.
۲- انتشار ابزار رمزگشایی باج‌افزار روسی .criptikod یا cripttt
شانزدهم خردادماه، فردی به نام مایکل گیلسپی خبر مربوط به کشف ابزار رمزگشایی برای باج‌افزار روسی.criptikod یا cripttt را در حساب توییتر خود اطلاع رسانی کرده است. این باج‌افزار به زبان روسی بوده و این کشور را مورد هدف قرار داده است.
۳- کشف نسخه‌های جدید باج‌افزار Jigsaw
در ۱۷ خردادماه گونه‌های جدیدی از باج‌افزار Jigsaw مشاهده شد که برای فایل‌های رمزشده خود پسوند .payms، .paymst، .pays، .paym، .paymrss، .payrms و .paymts قرار داده‌اند. مایکل گیلسپی فایل های این باج‌افزار را نیز برای رمزگشایی، به‌روزرسانی کرده است.
۴- کشف نسخه جدید باج‌افزار Crysis
در همین حال در هفدهم خردادماه امسال، نسخه جدیدی از باج‌افزار Crysis کشف شده که فایل‌ها را رمز کرده و به فایل‌های رمزشده پسوند این آدرس ایمیل توسط spambots حفاظت می شود. برای دیدن شما نیاز به جاوا اسکریپت دارید اضافه می‌کند. پس از آن باج‌افزار یادداشتی قرار می‌دهد که بر اساس آن قربانی باید برای دریافت دستورات مربوط به پرداخت باج، به آدرس این آدرس ایمیل توسط spambots حفاظت می شود. برای دیدن شما نیاز به جاوا اسکریپت دارید یا goldman۰@india.com ایمیل بزند.
یک روز پس از کشف این نسخه جدید، در ۱۸ خردادماه، موسسه امنیتی ESET درباره رشد و گسترش گسترده خانواده این باج‌افزار هشدار داد. چرا که به نظر می‌رسد پس از پایان یافتن پروژه باج‌افزار TeslaCrypt، تیم مهاجمین روی باج‌افزار Crysis تمرکز کرده است. بر اساس یافته‌های ESET، این باج‌افزار از طریق هرزنامه‌های حاوی فایل‌های مخرب و یا تروجان‌هایی که به نظر برنامه‌های مفیدی می‌آیند، منتشر می‌شود.
۵- کشف گونه‌ی جدید باج‌افزار Nemucod
در بیستم خردادماه گونه جدیدی از باج‌افزار Nemucod کشف شده که قادر است PHP را دانلود کرده و با استفاده از آن فایل‌های قربانی را رمز کند و در پایان فایل‌های رمزشده پسوند .crypted قرار دهد.
۶- انتشار ابزار جامع رمزگشایی TeslaCrypt
پس از آن‌که پروژه مربوط به باج‌افزار TeslaCrypt متوقف و کلید رمزگشایی آن منتشر شد، قربانیان قادر بودند فایل‌های رمز شده توسط نسخه ۳ و ۴ این باج‌افزار را رمزگشایی کنند. البته برای رمزگشایی فایل‌های رمزشده توسط نسخه‌های قدیمی‌تر این باج‌افزار نیز ابزارهای دیگری مانند TeslaDecoder وجود دارد.
حال تیم تحقیقاتی سیسکو ابزار جدیدی ارائه داده است که با استفاده از آن قربانیان می‌توانند فایل‌های رمزشده توسط هر یک از نسخ این باج‌افزار را رمزگشایی کنند. استفاده از این ابزار برای کسانی که نمی‌دانند توسط کدام نسخه از باج‌افزار TeslaCrypt آلوده شده‌اند، می‌تواند بسیار مفید باشد.
به گزارش مهر، طی سال‌های اخیر مهاجمان زیادی به سمت گونه‌ای از بدافزارها که باج‌افزار نام دارند تمایل پیدا کرده و از طریق آن کسب درآمد می‌کنند. آن‌ها سعی می‌کنند از غفلت و سهل‌انگاری کاربران بهره برده و از طرق مختلفی مانند ایمیل‌ها، صفحات وب و پیام‌های آلوده، از افراد سواستفاده کنند. برای جلوگیری از آلودگی توسط بدافزارها توصیه‌های متداولی ازجمله عدم باز کردن ایمیل‌های ناشناس و مشکوک، عدم مراجعه به وب‌سایت‌های ناامن، استفاده و اطمینان از فعال بودن برنامه‌های ضدویروس روی سیستم و تهیه نسخه پشتیبان از اطلاعات و ذخیره آن‌ها روی یک حافظه خارجی، وجود دارد.
مرکز ماهر تاکید کرده است که این توصیه‌ها اگرچه بسیار ساده هستند اما می‌توانند از خسارات جبران‌ناپذیری جلوگیری کنند.