غربالگری تالاسمی برای پیشگیری از ابتلای کودکان
عبدالرسول همتی با اشاره به هجدهم اردیبهشت روز جهانی تالاسمی افزود: هدف از اجرای برنامه غربالگری تالاسمی، پیشگیری از بروز تالاسمی ماژور است که برای رسیدن به این هدف سه استراتژی در نظر گرفته شده است.
که این استراتژی ها بررسی متقاضیان ازدواج به منظور شناسایی زوج ناقل قطعی و پرخطر، بررسی والدین بیماران به منظور شناسایی افراد واجد شرایط بارداری و مراقبت ژنتیک و بررسی زوجینی که قبل از ازدواج، آزمایش خون را به هر دلیلی (اعم از عقدهای غیر ثبتی، افراد مهاجر و افراد غیر ایرانی اعم از افاغنه و ...) انجام نداده اند.
همتی اضافه کرد : بعد از انجام مراحل تشخیصی زوج های ناقل، این افراد تحت پوشش مراقبت ژنتیک و آزمایش های تشخیص قبل از تولد قرار می گیرند.
او با بیان اینکه شیوع تالاسمی ماژور در استان فارس ۴۱ نفر به ازای هر یکصد هزار نفر جمعیت است، اظهار کرد :شهرستان های آباده، خرمبید، بوانات و اقلید کمترین میزان شیوع و شهرستان های زرین دشت، قیروکارزین، مهر، خرامه، کازرون، داراب، مرودشت، فیروزآباد و شیراز بیشترین میزان شیوع را در میان شهرستان های استان دارند.
معاون بهداشت دانشگاه ادامه داد: برنامه پیشگیری از تالاسمی ماژور، از مهر ۱۳۷۰ در استان فارس و شهرستان شیراز آغاز شد.
همتی با بیان این که پس از گذشت دو سال و مجهز شدن آزمایشگاه های قبل از ازدواج تمام شهرستان ها به دستگاه سل کانتر، همه شهرستان های استان تحت پوشش قرار گرفتند، گفت: پس از موفقیت برنامه در استان فارس، برنامه پیشگیری از تالاسمی از سال ۱۳۷۶ در سراسر کشور اجرا شد.
معاون بهداشت دانشگاه افزود: از سال ۱۳۸۰ و توسعه علم و دانش و فناوری ژنتیک در کشور و امکان انجام آزمایش های تشخیص قبل از تولد، این موقعیت فراهم آمد که زوج ناقلین شناسایی شده، علاوه بر انتخاب گزینه انصراف از ازدواج، می توانستند در صورت انجام آزمایش های ژنتیک تشخیصی موردنیاز با یکدیگر ازدواج کنند.
کاهش آمار تولد نوزادان مبتلا به تالاسمی ماژور
او ابراز کرد : پیش از اجرای برنامه، سالانه بیش از ۱۵۰۰ نوزاد مبتلا به تالاسمی ماژور در کشور و ۱۸۰ نوزاد مبتلا در استان فارس متولد می شدند و اکنون با گذشته نزدیک به سه دهه از آغاز این برنامه، توانستیم آمار موارد تولد نوزادان مبتلا به تالاسمی ماژور در استان را به ۳ تا ۴ عدد در سال برسانیم.
همتی فعالیت تیم های مشاوره ژنتیک آموزش دیده در کنار آزمایشگاه های مجهز و پیگیری های کارکنان تمامی سطوح حوزه بهداشت، از مراکز خدمات جامع سلامت تا خانه های بهداشت را ارکان اصلی دستیابی به این افتخار عنوان کرد.
او آزمایشگاه ژنتیک بیمارستان شهید آیت الله دستغیب شیراز را مرکزی قابل افتخار برای دانشگاه و کشور عنوان کرد و گفت: دستاوردهای برنامه پیشگیری از تالاسمی در کشور به عنوان الگوی برنامه ژنتیک کشور قرار گرفت و نتیجه آن شروع اجرای بسیار با ارزش برنامه های ژنتیک اجتماعی در کشور بود.
معاون بهداشت دانشگاه افزود: در حال حاضر بیش از ۳۳ مرکز ارایه دهنده خدمات قبل از ازدواج در استان وجود دارد و تاکنون بیش از ۶ هزار و ۲۸۷ زوج ناقل در استان شناسایی شده اند و همه آنها هر ماه مراقبت می شوند و در صورت تشخیص بارداری در آنان، با مراقبت ویژه زوج ناقلین باردار و انجام آزمایشات تشخیص قبل از تولد، تصمیم گیری نهایی در خصوص نگهداری یا سقط جنین صورت می پذیرد.