درحالی سرانه تولید پسماند در شبانه روز درشهر شیرازحدود760 گرم است که این میزان در کشورهای اروپایی ۳۰۰ تا ۳۵۰ گرم است.
یعنی شیرازی ها درطول یک سال حدود 4 برابر وزن خود زباله تولید می کنند.آمار تولید زباله شیرازی گرچه در مقایسه با تهرانی ها که در طول 365 روز 5 برابر وزن یک انسان طبیعی زباله تولید می کنند،به مراتب بهتر است اما فاصله آن با استانداردهای جهانی نیاز به فرهنگسازی در این حوزه را بیش از پیش نمایان می سازد.
این در حالی است که رئیس کمیسیون سلامت، محیط زیست و خدمات شهری شورای شهر شیراز تولید 1100 تن زباله توسط شهروندان شیرازی را دریک روز تایید می کند و می گوید:از این میزان پسماندتولید شده 400 تن درکارخانه پردازش زباله برمشوردفن می شود.
علی ناصری سهم زباله خانگی را ازاین مقدار 944 تن و سهم پسماندعفونی و بیمارستانی را 7 تن اعلام می کند و می افزاید: 19 درصد از زبالههای ورودی به سایت دفن زباله برمشور، زبالههای لاستیکی و پلاستیکی است.
مقایسه میزان تولید پسماند در شیراز و بازیافت آن با کشورهای توسعه یافته داده های عجیب و غریبی را رو درروی ما می گذارد.
آلمانیها روزانه 90 هزار تن تولید زباله دارند که شاید در نگاه اول فاجعه به نظر میرسد. اما در این کشور80 درصد از زبالهها بازیافت میشود.یعنی 10 برابر میزان زبالههای بازیافت شده درکشورما ایران.
به همین دلیل است که آلمانی ها را قهرمان بازیافت زباله می نامند.
سوئیس به عنوان یکی از مهمترین کشورهای مدافع بازیافت زباله، در سال 2008 توانست 50 درصد زبالههای تولیدی مردمانش را بازیافت کند. این در شرایطی است که در این کشور بیش از 5 میلیون تن زباله شهری تولید شد که در حدود نیمی از این زبالهها را بازیافت و نیم دیگر آن را در کورههای مخصوص زباله سوزانده شد. در کشور ژاپن از زبالههای خام خانگی برای تولید برق استفاده میشود. البته زبالههای دیگر نیز در چرخه بازیافت قرار میگیرند.
امریکا هم تلاش میکند تا میزان بازیافت زبالههای خود را افزایش دهد. اما در حال حاضر 42 درصد زبالههای کاغذی، 40 درصد بطریهای پلاستیکی نوشابههای غیر الکلی، 55 درصد قوطیهای آلومینیومی نوشیدنیها و 57 درصد بسته بندیهای استیل بازیافت میشوند.
این در حالی است که به گفته علی ناصری روزانه یک و نیم میلیارد ریال برای دفع زباله در شیراز هزینه میشود که اگر شهروندان شیرازی در تفکیک زباله از مبدا مشارکت کنندآنگاه 30 درصد ازحجم زباله های تولید شده قابل بازیافت است .
اگر هر کیلوپسماندخانگی حدود 600 تومان ارزش ریالی داشته باشدآنگاه متوجه می شویم که شهروندان شیرازی روزانه چند میلیون تومان ثروت کثیف را درخاک دفن می کنند.
این در حالی است که شاید بتوان گفت كه داستان دفن و محو زباله ها دیگر در جهان مدرن به پایان رسیده و راهی جز بازیافت آن باقی نمانده است. با پیشرفت تكنولوژی بازیافت ، بازیافت صنعتی زباله ها به مهم ترین چالش زیست محیطی و انسانی روزگار ما تبدیل شده كه كشورهای مختلف رویه های متفاوتی را برای آن در پیش گرفته اند.
در حالی كه در شیراز كمتر از 5 درصد زباله به چرخه استفاده باز می گردد دربرخی کشورها حدود 50 درصد زباله های تولیدی شهروندان بازیافت می شود.
به نظر می رسد زمان آن فرا رسیده تا برای استفاده بهترازاین ثروت کثیف در کنار بحث آموزش شهروندان ،می بایست راهکار های جدیدی را جایگزین روش های سنتی کنیم .
راهکارهایی که باعث شود مردم قبول کنند با همین زباله تولیدی هر روزشان میتوانیم در مصرف منابع طبیعی صرفهجویی کرده و به جای استفاده از مواد خام برای تولید محصولات نو، از مواد بازیافتی استفاده کنیم . واقعیتی که در کل دنیا به سمت آن رفتهاند و ما بسیار در آن عقب هستیم.