بايد بدانيد پيرگوشي در سالمندان، مشکل نسبتا شايعي است که بتدريج با بالا رفتن سن ايجاد ميشود. از آنجا که روند افت شنوايي تدريجي است، افرادي که دچار پيرگوشي ميشوند، ممکن است متوجه کم شنوايي خود نشوند.
اتفاقي که در پديده پيرگوشي ميافتد اين است که سلولهاي حلزوني گوش ـ که وظيفه آنها گرفتن سيگنالهاي صوتي است- تحليل ميروند.
نکته بسيار مهم اين که برخلاف باور عموم بيشتر وقتها علت اين موضوع افزايش سن است، اما گاهي اوقات دليل ژنتيک دارد. به عنوان مثال، پيرگوشي در آقايان و در افرادي که سابقه کاهش شنوايي در خانوادهشان وجود دارد، بيشتر است.
افرادي که در محيطهاي پرسروصدا و بدون حفاظت از گوشها سالهاي متمادي کار ميکنند، در معرض ابتلا به اين بيماري قرار دارند و ممکن است قبل از رسيدن به دوران سالمندي به اين عارضه مبتلا شوند.
همچنين با صنعتي شدن جوامع، آلودگيهاي صوتي افزايش يافته و صداي خودروها، ابزارهاي مکانيکي، کارخانهها و حتي موسيقيهاي بلند و گوشخراش بشدت شنوايي انسان را تحت تاثير قرار داده و به همين علت، امروزه درصد زيادي از افراد در سنين مختلف از عارضه پيرگوشي رنج ميبرند.
پس اين بيماري فقط مختص سالمندان نيست. در اين ميان، بعضي داروها هم ميتوانند اثرات منفي زيادي روي گوش داشته باشند و به تخريب حلزون و عصب شنوايي منجر شوند که مهمترين آنها مصرف بيرويه داروهاي مسکن و آنتيبيوتيکهاست.
از طرفي بيماريهاي زمينهاي مانند ديابت و نارساييهاي قلبي و عروقي نيز خطر ابتلا به پيرگوشي را در سالمندان افزايش ميدهند و به همين دليل همواره توصيه ميشود سالمندان هر شش ماه يکبار به مراکز شنوايي سنجي مراجعه کنند و تحت تستهاي شنوايي سنجي قرار بگيرند تا در صورت نياز براي آنها سمعک تجويز شود.
از طرفي، جرم گوش يکي ديگر از اين مشکلات است که ميتواند به درجات متفاوتي کاهش شنوايي ايجاد کند. اين کاهش شنوايي در يک فرد جوان مشکل چنداني ايجاد نميکند اما به مرور زمان مشکل ساز خواهد شد.
حالا واقعا هدفون و هندزفري و مدام صحبت کردن با تلفن تاثيري در ايجاد زودرس پيرگوشي دارند؟ پاسخ مثبت است.
حداکثر شدت صوتي را که ما ميتوانيم بدون هيچگونه عارضهاي تحمل کنيم 70 دسيبل است (دسيبل واحد سنجش صوت است) اما هدفنها تا هزار برابر اين شدت صوت مجاز ممکن است صوت ايجاد کنند.
طبيعتا اگر کسي با شدت بالاتر از حد مجاز به هدفون گوش دهد دچار کاهش شنوايي ناشي از آن ميشود و با توجه به روند از دست رفتن سلولي و سالمندي خيلي زودتر دچار پيرگوشي خواهد شد.
چطور بفهميم صدا در حد استاندارد يا بالاتر است؟ وقتي صدايي را خودتان احساس ميکنيد بلند يا آزاردهنده است يا به تعبير ديگري بعد از مدتي گوش دادن به صدا احساس ميکنيد صداهاي ديگر را متوجه نميشويد يا حين گوش دادن به آن صدا پس از مدتي احساس درد و عصبي بودن ميکنيد يعني آن صدا استاندارد نيست.
حال سوال اينجاست آيا وزوز گوش هم ميتواند ارتباطي با پيرگوشي داشته باشد يا اين يک باور غلط است؟ بايد گفت بله اين دو بيماري به هم مرتبط هستند و در خيلي از موارد با هم ديده ميشوند. بايد بدانيد آماري که در مورد وزوز گوش وجود دارد نشان ميدهد در 50 تا 60 سالگي حدود 30 تا 40 درصد افراد از مشکل وزوز گوش رنج ميبرند و اين آمار وقتي به 70 سالگي ميرسد، بيشتر ميشود.
به عبارتي به علت مشکلي که در سيستم شنوايي وجود دارد، فرد احساس وزوز گوش يا صداي دروني در گوش ميکند که خيلي آزاردهنده است و زندگي فرد را مختل ميکند. اين در حالي است که بر خلاف ادعاي بسياري از تبليغات با دارودرماني نميتوان اين شنوايي از دست رفته را برگرداند و حتي هيچ دارويي وجود ندارد که بتواند فرآيند آن را کندتر کند.
در اين مشکل، سلولهاي عصبي از بين ميروند و از آنجا که اين سلولها قابليت ترميم ندارند، پس غيرقابل درمان هستند. تنها کمکي که به اين افراد ميتوان کرد اقدامات بازتواني مانند استفاده از سمعک است البته انواع متفاوتي از سمعک در بازار وجود دارد و يک شنواييسنج با بررسيهاي کارشناسي فردي که دچار مشکلات شنوايي است، بهترين سمعک را معرفي ميکند.
در زمان خريد سمعک بايد توجه داشته باشيد گرانقيمتترين محصول ممکن است بهترين نوع آن نباشد، در حالي که يک محصول ارزانتر هم ميتواند مشکل را رفع کند.