«داشبورد بودجه برای عموم شهروندان» راه‌اندازی شد

 به گزارش پایگاه اطلاع رسانی شهرداری مشهد، شاید تصور آن سخت باشد که در کلان‌شهری هم چون مشهد با چندین میلیون نفر جمعیت و موقعیت و مسئولیت خاص آن در میزبانی از زائران میلیونی، مدیریت شهری با وجود ساختار اداری وسیع و شرح وظایف گسترده، چگونه می‌توان در هر لحظه تصویر شفاف، دقیق و گویایی از سازوکار مالی و پروژه‌های فعلی یا قبلی را نه فقط در چارچوب سازمانی، بلکه برای عموم شهروندان ارائه دهد.
اما بی‌شک یکی از راهکارهایی که برای ایجاد شفافیت و همچنین جلب اعتماد عمومی برای بهره‌مندی از مشارکت شهروندان وجود دارد، ایجاد چنین فضای بدون ابهامی برای دسترسی عمومی به داده‌های مالی و عملکردی مدیریت شهری است؛ امری که در معدود نقاطی از جهان به اجرا درآمده و اکنون برای نخستین بار در کشور با عنوان «داشبورد بودجه برای عموم شهروندان» توسط سازمان فناوری اطلاعات و ارتباطات شهرداری مشهد پیاده‌سازی شده است.
«جمال حسن بارانی»، مدیرکل برنامه بودجه و ارزیابی عملکرد شهرداری مشهد در خصوص اهمیت و کارکرد این سامانه در خصوص ایجاد شفافیت در زمینه مالی و اداری اظهار کرد: شفافیت مفهومی سیال و انعطاف‌پذیر است. شفافیت در شهرداری به این معنی است که شهروندان قادر باشند کارکردهای این مفهوم را درک کرده و به دقت بدانند که مسئولان شهرشان چه می‌کنند. شفافیت حمایت از عدالت و نفع عمومی است.
وی در زمینه تاثیرات چنین شفافیتی در رابطه میان شهروندان و مدیریت شهری افزود: زمانی که شهروندان می‌دانند شهرداری آنها چه می‌کند، اطمینان پیدا می‌کنند که تصمیمات مدیریت شهری برای همه افراد به طور یکسان عمل کرده و از شرایط اجتماعی و رفاهی هر فرد حمایت می‌کند. شفافیت مسئولان را همواره جوابگو و مسئول نگاه می‌دارد، موجب احساس مشترک اجتماعی می شود و فرصت‌های جدیدی را برای مسئولیت‌پذیری، پاسخگویی و اعتماد به وجود می آورد. ایجاد سامانه های هوشمند با توجه به گسترش ارتباطات الکترونیکی گامی مهم در ایجاد شفافیت و دسترسی آسان و همگانی را فراهم می کند.
مدیرکل برنامه بودجه و ارزیابی عملکرد شهرداری مشهد بیان کرد: تجربیات کلان‌شهرهای جهان در زمینه چنین سامانه‌هایی تایید کننده این امر است و تصریح کرد: تقریبا به جرات می‌توان گفت در سراسر دنیا یکی از مهم‌ترین استراتژی‌های هر حکومت محلی ارائه اطلاعات شفاف به شهروندان و ذی نفعان است تا از این طریق علاوه بر جلب اعتماد ایشان از مشارکت شهروندان در مدیریت شهری کمال استفاده را ببرند. به نظر می‌رسد که این موضوع برای اولین بار در کشور و در سطح شهرداری‌ها اتفاق افتاده و شهرداری مشهد در این خصوص پیشگام است. قطعا یکی از گام‌های اولیه در مسیر ایجاد این‌گونه داشبورد‌ها استفاده از تجربیات سایر کشورها و کلان‌شهرها در این زمینه بوده است. به طور مثال شهر سیدنی استرالیا و لوس‌انجلس در آمریکا و سئول در کره جنوبی نمونه‌های موردی بوده‌اند که از تجربیات آن‌ها استفاده شده است.
بارانی با تاکید بر توسعه روند شفاف‌سازی از طریق چنین سامانه‌هایی برای گسترش تعامل میان مدیریت شهری و شهروندان تصریح کرد: تبادل اطلاعات باز و شفاف میان شهروندان و شهرداری دارای دو وجه مهم و اساسی همچون پاسخگویی مشترک کلیه حوزه‌های شهرداری به شهروندان و ذی نفعان و لزوم پرسشگری و مشارکت شهروندان در مدیریت شهر است. ایجاد احساس مشترک اجتماعی به معنای ایجاد حس مشترک مسئولیت بین مدیران شهری و شهروندان است و هرچه مدیریت شهری با مردم، روراست ‌تر و شفاف تر حرف بزند و واقعیت‌های شهری و تصمیمات مدیریت شهری را که بر زندگی آن‌ها تاثیرگذار است بیان کند، حس مسئولیت‌پذیری و پاسخگویی مدیریت شهری و اعتماد عمومی افزایش پیدا خواهد کرد.
وی اضافه کرد: «داشبورد بودجه برای عموم شهروندان» با هدف ایجاد شفافیت بیشتر در زمینه عملکرد مالی شهرداری و به سفارش اداره کل برنامه بودجه و ارزیابی عملکرد ایجاد شده است که گام اساسی دیگری در راستای ایجاد فضای شفاف در شهرداری مشهد و بهویژه فرایندهای مالی است که نه تنها در کشور برای نخستین بار اتفاق می‌افتد، بلکه می‌توان گفت در این سطح، معدودی از کشورهای پیشرفته این سیستم را پیاده‌سازی کرده‌اند.
ایجاد سامانه «داشبورد بودجه برای عموم شهروندان»؛ گام اساسی دیگری برای ایجاد شفافیت در شهرداری مشهد
در ادامه محمدجواد رجائیان در خصوص سامانه «داشبورد بودجه برای عموم شهروندان» اظهار کرد: هرساله شهرداری میلیاردها ریال بودجه در زمینه‌های مختلف اختصاص می دهد و شهروندان این حق را دارند که بدانند شهرداری پول آن‌ها را چگونه جمع‌آوری و به چه نحوی مصرف می‌کند. از این رو سازمان فاوا شهرداری مشهد با توجه به نیازهای مطروحه از واحدهای مختلف، اقدام به تولید داشبوردی کامل درخصوص بودجه کرده است تا علاوه بر پاسخگویی به نیازهای تمامی مدیران و دستگاه های نظارتی، فضای شفاف را برای نظارت عمومی شهروندان فراهم کند.
وی با اشاره به اطلاعات ارائه شده در سامانه «داشبورد بودجه برای عموم شهروندان» افزود: اطلاعات کامل بودجه‌ای شهرداری مشهد به تفکیک، از سال 1395 تا سال جاری در این سامانه قرار گرفته است و تغییرات بودجه 99 نیز هر 24 ساعت به روز رسانی می شود. حجم بسیار بالایی از داده‌ها در این سامانه گردآوری و به تفکیک ارائه شده است که با این وجود، به گونه‌ای طراحی شده که سرعت بالا در عملکرد، رابط کاربری آسان و قابلیت جستجو به تفکیک در بخش‌های مختلف را در خود دارد که نیازمند دقت و کیفیت بالا در ویژگی‌های نرم‌افزاری آن بوده است.
مدیرعامل سازمان فاوا شهرداری مشهد با تأکید بر لزوم پیاده‌سازی سامانه «داشبورد بودجه برای عموم شهروندان» بیان کرد: شفافیت بودجه‌ای از مرحله تدوین بودجه، آغاز و تا مرحله ارائه بودجه برای تصویب و انتشار گزارش‌های اجرای بودجه ادامه دارد. تاریکی در هر کدام از این مراحل می‌تواند ضعف در شفافیت بودجه به شمار رود. در دسترس بودن داده‌های بودجه‌ای برای ملاحظه عموم و مشارکت عمومی در تدوین و نظارت بر اجرای بودجه، از معیارهای دیگر شفافیت بودجه به شمار می‌رود. از این رو انتشار گزارش به شکل قابل فهم برای مردم یا شهروندان یکی از معیارهای ارزیابی شفافیت بودجه است که با راه‌اندازی این سامانه محقق می‌شود.
رجائیان همچنین به ملاحظات طراحی این سامانه برای استفاده عمومی اشاره و خاطرنشان کرد: پس از ورود به این سامانه، کاربر می‌تواند از دو طریق به مشاهده کلیات و جزئیات بودجه شهرداری بپردازد؛ به گونه‌ای که داده‌های موجود، بر اساس بودجه کل شهرداری و نیز بودجه به تفکیک بهره‌بردار تقسیم‌بندی و ارائه شده است و امکان بررسی مقایسه‌ای یک موضوع نیز در سطوح مختلف بودجه‌ای بین سال‌های مختلف فراهم شده است. همچنین می‌توان محل انجام و ارائه خدمات پروژه‌های شهرداری را بر روی نقشه شهر مشاهده کرد.
وی ضمن تاکید بر جامعیت سامانه «داشبورد بودجه برای عموم شهروندان» اضافه کرد: تمام 6 سطح بودجه‌ای برای هر یک از موارد و پروژ‌ها در این سامانه مشخص شده و امکان اشتراک‌گذاری هر قسمت به صورت جداگانه در طراحی آن در نظر گرفته شده است. با ایجاد سامانه «داشبورد بودجه برای عموم شهروندان» که از طریق سامانه فاش در اختیار شهروندان قرار گرفته است، گام اساسی دیگری برای ایجاد شفافیت در شهرداری مشهد برداشته شده است تا بستر تعامل شهروندان و مدیریت شهری تقویت شده و با توسعه نظارت همگانی، سلامت و کارایی عملکرد شهرداری ارتقا یابد.
شایان ذکر است؛ داشبورد بودجه برای عموم شهروندان به عنوان یکی از خدمات جدید سامانه فاش شهرداری مشهد با آدرس fash.mashhad.ir در اختیار شهروندان قرار گرفته است.