• سرپرست اداره حوزه استحفاظی باغات قصردشت وعده داد:

رویای توسعه و حفاظت از باغ های شیراز محقق می شود

آسمان خراش های جهنمی یا کوچه باغ های کاه گلی که شمیم بهشتی در آن ها جاری می شود؛ انتخاب با ماست.

به گزارش راستین آنلاین،می توانیم با تداوم غفلت و اصرار بیهوده بر قوانین فسیلی کمر به از میان برداشتن باغ های قصردشت ببندیم یا با مدیریتی دلسوز و در پرتو قانون مداری بهترین باغ های شیراز را حفط کنیم. باغ هایی که پیشینه ای به درازای تاریخ هزاران ساله شیراز  دارند و هویت معنوی شهر را تشکیل می دهند. به راستی چه کسی می تواند ادعا کند گردشگران و جهانگردان برای تماشای مراکز خرید مرمرین و تقاطع های بتنی به شیراز می آیند؟ مردمان از دیارهای دور و نزدیک مسافر شهر راز می شوند تا در پرتو اصالت های نهفته در شهر هفت هزار ساله اندکی به آرامش برسند و بر ذهن مغشوش خود مرهم گذارند. در پناه پتانسیل های رفیعی نظیر باغ های شیراز است که می توان به روح و جان خسته مردم نسیم فرح بخشی دمید و از حیثیت ماندگار شیراز دفاع کرد.
برای رسیدن به این آرزوبه جهادی بزرگ با مشارکت مردم و مسئولان نیازمندیم. همه اقشار جامعه و همه نهاد و دستگاه ها با هر دیدگاهی باید به میدان عمل بیایند و عزم خود را برای پاسداری از باغ های شیراز جزم کنند. با مدیریتی دلسوز و توانمند، با نظارتی دقیق و همه جانبه  در نهایت با به روز رسانی قوانین می توان باقیمانده باغ های شیراز را ابدی کرد و نام مردمان و مسئولان معاصر را در پهنه تاریخ به خوشنامی نوشت. امروز نیمی از باغ های بهشتی شهرراز از دست رفته است و گناه این تخطی بزرگ تنها به دوش مدیریت شهری نیست. همه مردم و رسانه ها و جامعه مسئولان در این فاجعه بزرگ سهیم هستند و باید غفلت ها و گناه های پیشین را با نگاهی هوشمندانه و خردمندانه جبران مافات کرد.در همین زمینه گروه گزارش راستین آنلاین گفتگویی با رییس اداره حوزه استحفاظی باغات قصردشت داشته است.
دکتر ناصر رضایی بر این باور است که عملیات بزرگ حفظ و توسعه باغ های قصردشت از شاهراه افزایش فرهنگ عمومی جامعه و تعاملات بین دستگاهی و در پرتو به روز رسانی قوانین می گذرد. مشروح این گفتگو را در ادامه می خوانید.
تلاش برای بهبود اکولوژی شیراز
سرپرست اداره حوزه استحفاظی باغات قصردشت گفت: با احیا و توسعه باغات و گسترش فضای سبز زمینه بهبود اکولوژی شهری فراهم می شود.دکتر ناصر رضایی در گفتگو با راستین آنلاین با بیان این که باغات قصردشت شناسنامه شیراز هستند واگر هویت یک شهر را از ان بگیریم دیگر چیزی از ان باقی نمی ماند خاطر نشان کرد: در گذشته وسعت باغ های قصردشت به حدود 3000 هکتار می رسید که امروز نیمی از این گنجینه ارزشمند از میان رفته وحدود 1500 هکتار از آن باقی مانده است. مسلما اگر به ارزش و اهمیت باغات پی برده بودیم با دلسوزی بیشتری از انها مراقبت می کردیم.وی با اعلام این که ستاد ابادگری باغات قصردشت در اواخر دهه 70 تشکیل شده و  تلاش ها و خدمات فراوان انجام گرفته نتوانسته آن چنان که شایسته است از تخریب باغ ها جلوگیری کند، اظهار داشت:  در بهترین حالت شاید سیاستگزاری ها منجر به کند شدن روند تخریب باغات شده باشد.
به یاد داشته باشیم که همیشه نظارت به تنهایی پاسخگو نیست و در این زمینه باید با ابزار فرهنگسازی وارد شد تا شاهد تاثیرات بیشتری باشیم.این مدیرشهرساز پتانسیل های شهر شیراز را در عرصه های علمی و فرهنگی و طبیعی و بسیاری دیگر از موارد ، جهانی ارزیابی کرد و افزود: شهر دیرینه شیراز یکی از شاخص ترین شهرهای ایران و جهان است و این وظیفه ما را در قبال ان سنگین تر می کند. یکایک شهروندان باید در قبال ظرفیت های طبیعی و معنوی این شهر احساس مسئولیت کنند و این در حالی است که در سال های گذشته همه ما اعم از مردم و مسئولین به دلیل تفکرات جزیره ای و تقابل ها ،متاسفانه کارنامه درخشانی در اغلب حوزه ها نداشته ایم.
گسترش فضای سبز به و کوچه ها و خیابان ها
سرپرست اداره حوزه استحفاظی باغات قصردشت اظهار داشت: در اداره حوزه استحفاظی باغات قصردشت سیاست حفاظت از این میراث گرانبهای تاریخی را به موازات توسعه آنها دنبال می کنیم.  ما در کنارباغداران هستیم تا انها را در رسالت خطیری که بر دوش داریم  مساعدت کنیم. طی سال ها و دهه های گذشته عوامل مختلفی دست به دست هم داده که امروز شاهد این زوال نگران کننده باغات هستیم و شاید با توسل به راهکارهای توسعه ای بتوان نقش موثری در احیا باغات قصردشت ایفا کرد.
رضایی در بخش دیگری از گفتگو با راستین آنلاین به تاثیرات زیست محیطی باغات قصردشت در جغرافیای منطقه اشاره کرده و می گوید: یکی از بزرگترین عواملی که باعث می شود در زمینه فرهنگسازی به مرزهای ایده آل، نزدیک نشویم به عدم شناخت از اهیمت و ضرورت درختان در اکولوژی و اقتصاد شهر شیراز باز می گردد. زوال باغات قصردشت تاثیرات منفی زیادی در محدوده وسیعی از جغرافیای شیراز و نواحی اطراف به جا خواهد گذاشت. همانطور که خشک شدن دریاچه ارومیه باعث شد استان های مجاور ان منطقه نیز درگیر بحران های عدیده ای شوند.
وی با نگاهی کارشناسانه به آسیب شناسی بحران پرداخته و در این زمینه می گوید: از شواهد چنین بر می اید که هنوز گروهی از جامعه ما به ارزشمندی این باغات پی نبرده و بیم آن می رود پس از زوال انها به اهمیت ماجرا پی بریم. هر هکتار از باغ ها تاثیر زیادی در دمای منطقه دارد و این تفاوت ها به خوبی ملموس است. به علاوه فضاهای سبز شهری بر کیفیت زندگی روحی و روانی و سلامتی مردم تاثیرگزار است و از هزینه های پنهانی که در پی روان پریشی به جامعه تحمیل می کند در مقیاس وسیعی می کاهد. بنابراین باید به از بین رفت باغ های قصردشت با نگاهی عمیق تر نگریست.سرپرست اداره حوزه استحفاظی باغات قصردشت با نگاهی کارشناسانه تمامی گناه زوال باغ های قصردشت را متوجه باغداران و مالکان ندانسته و در این زمینه می گوید: گاهی مالکان باغ ها به این نتیجه می رسند که ماندن یک باغ بیش از ان که دارای سود اقتصادی باشد به ضرر است .
در منطقه قصردشت شیراز در حدود 100 باغدار قدیمی داریم که با دل و جان از ثمره تلاش های خود نگهداری می کنند. اما متاسفانه به دلایل مختلف این رویکرد به نسل های بعدی انتقال نیافته و فرزندان برخی باغ داران و البته یک سری افراد سودجو بیشتر از ان که تمایل به حفظ مجموعه ها داشته باشند به فروش و تغییر کاربری و منافع مادی ان می اندیشیند.
شمارش معکوس برای نجات باغ ها
رضایی در بخش دیگری از گفتگو با راستین آنلاین به عملکرد مدیریت شهری در این زمینه پرداخته و می گوید: شهرداری شیراز در حدود 280 هکتار از باغات گروه یک را خریداری کرده وحدود 600 هکتار دیگر هنوز برای تملک باقی مانده است. امروز قیمت یک هکتار باغ از 3 تا 14 میلیون تومان در نوسان است و چنانچه شهرداری بخواهد یک هکتار باغ را تملک کند باید عددی بین 20 تا 30 میلیارد تومان را هزینه کند و این در حالی است که بودجه مصوب باغات در سال جاری 46 میلیارد تومان است. با این بودجه ستاد ابادگری باغات قصر دشت سالانه می تواند یک تا دو هکتار باغ را تملک کند و برای خریداری مقدار باقیمانده باغات 300 تا 400 سال زمان لازم است تا شهرداری شیراز بتواند همه باغ های گروه یک را تملک کند. بنابرایین برای حفظ همه باغات ارزشمند قصردشت نیازمند تغییر نگاه مردم و مسئولان هستیم.این مقام مسئول راهکارهای دیگری برای توسعه و نگهداری باغات قصردشت ارایه داده و می گوید: می توانیم  امتیازهایی را در کنار نظارت هایی دقیق به باغداران ارایه کنیم تا باغ ها حفظ شوند. در نظر داشته باشیم هرهکتار باغ سالانه بطور متوسط 200 میلیون تومان هزینه نگهداری دارد و شهرداری برای مثال برای یک باغ خانواده سالانه یک میلیارد تومان هزینه نگهداری می کند. از این رو باید پتانسیل های لازم برای احیای باغات قصردشت در نظر گرفت.وی با بیان اینکه باغ های شیراز فقط متعلق به شهرداری و باغداران قصردشت نیست و تمامی مردم ایران و جهانگردان از زیبایی های روح نواز آن بهره مند می شوند خاطر نشان کرد: نمونه باغ های قصردشت را در هیچ کجای ایران نمی بینیم و تجربه قدم زدن در انها در یک روز بارانی تکرار ناشدنی است. در نظر داشته باشیم باغ های قصردشت شیراز برای املاک این منطقه ارزش افزوده گرانبهایی را به ارمغان اورده اند و به همین دلیل باید از درآمدهایی که از این دست حاصل می شود برای گسترش باغات و احیای قنات ها و مسیر اب ها و تهیه کود و مواردی از این بخش استفاده کرد.
تلاش برای نجات اکوسیستم های طبیعی
سرپرست اداره حوزه استحفاظی باغات قصردشت با اشاره به این که در بسیاری از شهرها ازاملاک مجاور هوای پاک و مناظر چشم نواز مالیات می گیرند افزود: برای مثال خانه هایی که جنب زاینده رود هستند با توجه به مصوبه شورای شهر اصفهان حق منظری پرداخت کرده و این در حالی است که اقشار متمول درمجاور باغات  قصردشت می بایست سهم خود را برای حفظ اکوسیستم های ارزشمند شهر که بیشترین سهم را از آن منتفع می شوند پرداخت کنند. در نظر داشته باشیم درامدهای شهرداری شیراز پاسخگوی هزینه های شهر نیست . مجموعه عوارضی که شهرداری در قالب ارزش افزوده می گیرد در تناسب با ارزش واقعی املاک چیزی در حدود 7 تا 10 درصد است و این به معنای سود 90درصدی مالکان است. در حقیقت ما همه در زوال باغات شهر گناهکار هستیم وباید هم دستگاه ها با مشارکت مردم برای حفظ باغات به میدان عمل بیایند.
رضایی با تشریح برنامه های دستگاه متبوعش بیان داشت: در برنامه های توسعه ای باغات قصر دشت عملکرد ما در شهرداری شیراز صرفا درمحدوده ستاد باغات قصردشت به سرانجام نمی رسد. بلکه در حوزه های اطراف شیراز و کمربندی هم اقداماتی برای توسعه در دست انجام است. بیش از 13500 هکتار اراضی اطراف محدوده شهری از طریق منابع طبیعی و راه و شهر سازی به شهرداری واگذار شده که از انها برای توسعه درختکاری و ایجاد محدوده های جنگلی استفاده می کنیم. البته به موازات این راهکار برنامه هایی برای احیایی باغ ها و زمین هایی داریم که توسط شهرداری تملک شده و درختان انها پیش از تملک از بین رفته بوده است.
این مقام مسئول در ادامه تصریج کرد: در سال جاری حدود  3 هکتار از زمین های بایر محدوده باغات  قصردشت در مسیر توسعه قرار گرفته و اگر طرح های ترمیم فضای سبز انجام نشود بحران تخریب باغ ها تسری خواهد یافت.
وی با بیان راهکاری برای احیای بافت های سبز شیراز گفت: می توان با ارایه مصوباتی ،فضاهایی که الاینده محیط زیست هستند و گازهای گل خانه ای تولید می کنند را مجبور کرد به ازای هر متر مربع 10 درخت در فضاهای تعیین شده بکارند یا در روز درختکاری کمپینی را در فضای مجازی ایجاد کنیم که مردم توجه بیشتری برای کاشت نهال در باغات قصردشت داشته باشند. در نظر داشته باشیم بااین شرایط حفظ تمامی این باغ ها امکان پذیر نیست و تمامی سازمان ها و مردم و نهادها به میدان عمل بیایند.

2 6
نگرش مدیران شهری راهگشاست
سرپرست اداره حوزه استحفاظی باغات قصردشت نگاه مدیران شهری را برای حفظ باغات قصردشت راهگشا و دلسوزانه ارزیابی گرد و گفت: در تغییر کاربری باغات منابع مالی زیادی نهفته است، اما کارنامه عملکرد مدیران ارشد شهرداری دربر دارنده این موضوع است که تمایل به حفظ ماهیت انها دارند. ستاد باغات قصردشت دارای حساب ویژه است که درآمد ان فقط برای تملک و حفظ باغات گروه یک استفاده می شود و حتی شهرداری هم حق برداشت از ان را ندارد. به موازات این ماجرا، بودجه حوزه باغات قصردشت هم از سوی شهرداری تامین نمی شود و از محل مجوزهایی است در گروه 5 در حوزه جبل دراک ارایه می شوند که صرفا اراضی بایر و فاقد درخت بوده است.
وی در بخش دیگری از گفتگو با راستین آنلاین اظهار داشت: در محور شهید رمضانی تعداد زیادی باغ وجود دارد که شهرداری نسبت به تملک انها همت گمارده است تا بدین وسیله فضاهای جدیدی در عرصه گردشگری ایجاد شود. این کارشناس حوزه شهری خواستار بازنگری برخی از قوانین منسوخ و غیرکاربردی شد و افزود: برای مثال در دهه 50 در حوزه درمان دارای ضعف هایی بودیم و از این رو فضاهای مسکونی توانستند برای کاربری های درمانی مجوز فعالیت بگیرند. اکنون پس از گذشت 5 دهه باید به این قوانین نگاهی دوباره انداخت تا بقیه خیابان های اصلی شهر هم به سرنوشت ازدحام بی رویه خیابان زند دچار نشوند. بسیاری از قوانین حوزه حفاظت از باغات نیز در دهه 70 به رشته تحریر درآمده که بازنگری در آنها ضروری به نظر می رسد.
رضایی در ادامه خواستار حمایت جدی از باغداران شد و افزود: در این مدت سعی و تلاش شده است تا باغداران را با مشکلات شان تنها نگذاریم. امروزه اداره حوزه استحفاظی باغات قصردشت با آن که مسئولیتی برای برای لایروبی و احیای قنات ها خصوصی نداشته و اقدام به احداث چاه های جذبی و ترمیم مسیر نهرها و جوی های آب نموده و آستین همت برای این کارها را بالا زده است. همچنین برای تهیه سموم مبارزه با مگس مدیترانه ای حدود 100 میلیون تومان پرداخت شد و در اختیار کشاورزان به رایگان قرار گرفت تا در فضایی به وسعت 800 هکتار مورد استفاده قرار گیرد. این خدمات می تواند انگیزه باغداران را برای حفظ باغ ها افزایش دهد.  در حقیقت باید به سمت و سویی برویم که باغات قصردشت در کنار حفظ فضای سبز و ساختار فیزیکی آنها، برای باغداران جذابیت اقتصادی هم به همراه داشته باشد.
حصرباغ ها در تاریکخانه ها
وی در بخش دیگری از سخنانش خواستار همکاری بشتر سایر دستگاه ها شد و افزود: متاسفانه امروزه باغداران قصردشت در کنار همه مشکلاتی که با ان روبرو هستند، بامعضل نبود برق دست و پنجه نرم می کنند. به علاوه به آنها اجازه نمی دهیم حتی یک سرویس بهداشتی یا کانکس در باغات خود قرار دهند و همه نگاه ها و قوانین به سمت و سوی حصر این سرمایه های ارزشمند رفته است. در نظر داشته باشیم مردم ما صدها سال برای ایجاد و نگهداری از باغ های قصردشت زحمت کشیده اند و نباید از باغ داران بخواهیم از تمامی منافع خود چشم پوشی کرده و امکانات اولیه ای را از انها دریغ کنیم تا صرفا بقیه مردم از فضای باغات بهره ببرند.
این مقام مسئول با بیان اینکه استفاده از آب های خاکستری به دلیل محدودیت های ناشی از کرونا به دستور علوم پزشکی محقق نشده خاطر نشان کرد: در شرایط کنونی باغداران قصردشت سالیانه 200 میلیون تومان برای هر هکتار هزینه می کنند و این درحالی است که قانون دست و پای انها را برای استفاده حداقلی از باغ بسته است و شرایطی مهیا نیست که حتی یک شب هم بتوانند در مایملک خود به دلیل کمبود امکانات بمانند.
سرپرست اداره حوزه استحفاظی باغات قصردشت در بخش دیگری از گفتگو با راستین آنلاین  با انتقاد از واسطه گری هایی که در این زمینه بوجود امده بیان داشت: متاسفانه افرادپرنفوذی هستند که باغات را از مالکان قدیمی خریداری کرده و روال تملک انها را برای شهرداری طولانی و پیچیده می کنند. همچنین انها با تغییر کاربری های بدون مجوز اسیب هایی زیادی را پوشش های سبز گیاهی که سرمایه اصلی شهر وارد می کنند. اداره حوزه استحفاظی باغات قصردشت تا حد امکان در مقابل فعالیت زیان اور این افراد ذی نفوذ و پرقدرت ایستاده است.رضایی در پاسخ به حاشیه های بی شماری که ادعای قربانی شدن باغ های گروه 5 برای گروه یک را مطرح می کند این گونه پاسخ داد: اکنون در حوزه جبل دراک باغ های چندانی وجود ندارد و در گذشته باغ های رزی بودند که با پایان عمر انها منطقه بایر شد. به همین دلیل مجوزهای تغییر کاربری در این منطقه صرف نگهداری و تملک از باغات گروه یک قصردشت که ارزشمندترین انها هستند، می شود. البته در پهنه باغات قصردشت هم با پوشش گیاهی روبرو هستیم که هیچ فایده ای برای مردم و محیط زیست ندارند. برخی از درختان در تولید اکسیژن و تلطیف هوا و تولید میوه هیچ نقشی نداشته و ثمری هم ندارند و به نوعی افت درختان کهنسال تر نیز قلمداد می شوند. متاسانه قانون دست و پای باغداران را برای هرس و ریشه کنی این نوع درختان را بسته است.
یک نیرو برای 1457 هکتار
رضایی در ادامه به نکته ای تامل برانگیز اشاره کرد و بیان داشت: متاسفانه اداره حوزه استحفاظی باغات قصردشت هرچند وظیفه گشت زنی و مقابله با تخلفات احتمالی را ندارد اما با این حال  یک نیرو در حوزه باغات جهت  نظارت بر1457 هکتار به کار گرفته است. البته حوزه تخلفات شهرداری های منطقه یک و شش شهرداری شیراز هم در این زمینه فعال هستند اما همچنان با کمبود نیرو روبرو هستیم. در نظر داشته باشیم که متخلفان در مدت زمان 48 ساعته نسبت به دیوارگذاری و ساختمان سازی در محدوده باغات اقدام می کنند و متاسفانه مشارکت های مردمی هم در این زمینه کافی نیست.
سرپرست اداره حوزه استحفاظی باغات قصردشت خواستار فرهنگ سازی اصحاب رسانه در این زمینه شد و گفت: بسیاری از شهروندانی که دل نگرانی هایی نسبت به حفظ باغات قصردشت دارند فقط از طریق تریبون های مجازی اعتراض خود را به از دست رفتن انها اعلام می کنند و این در حالی است که شاهد مشارکت میدانی آنها در این زمینه نیستیم. برای مثال اگر فراخوانی گذاشته شود تعداد بسیار کمی از افرادی که در فضای مجازی خواستار رسیدگی به انها هستند پا به عرصه عمل می گذارند.
وی با بیان این که در باغات قصردشت می توانیم حفاظت را در کنار توسعه و ارتزاق باغداران بصورت متوازن داشته باشیم اعلام کرد: باغات گنجینه ای بسیار ارزشمند هستند که اگر تغییر کاربری پیدا کنند میلیاردها تومان جابجا می شود که هدف ستاد باغات به هیچ عنوان درآمد از این حوزه نبوده است. بسیاری از باغ هایی که توسط اداره حوزه استحفاظی باغات قصردشت تملک شده در اختیاران باغداران قرار گرفته است. چون انها دلسوزی بیشتری نسبت به فضاهای سبز داشته و اشراف بیشتری برای نگهداری از باغات دارند. اما همچنان محدودیت های ایجاد شده عده زیادی از باغداران را سرخورده کرده است.دکتر رضایی افزود: بعضی از مقاومت هایی که در زمینه محدودیت برای باغ ها و باغ داران صورت می گیرد شبهه برانگیز است. البته این اعمال محدودیت ها ریشه در خلاف ها و قانون شکنی هایی دارد که پیش از این توسط سودجویان اتفاق افتاده است و راهکارحل این معضل تقویت نظارت و پرورش نگرش فرهنگسازی در مردم برای حفظ باغات قصردشت است. باید زمینه ای فراهم شود تا باغداران از قبل این داشته ارزشمند از فواید مادی هم برخوردار شوند.این کارشناس شهرساز در پایان خواستار افزایش نظارت ها و جلوگیری از تغییر کاربری شد و اضافه کرد: ما کمبود نظارت را فدای انجام کارهای خوب کرده ایم. در شهر شیراز بیش از 10 هزار مهندس داریم که می توان از پتانسیل های این نیروهای کارامد برای نظارت بر باغات قصردشت استفاده کرد. همچنین بسیاری از باغداران ما با علم روز هم اشنا نیستند که این اداره دوره های اموزشی متععدی را برای انها برگزار کرده است.

انتهای پیام /  سعیدرضا امیرآبادی
774 کلیک ها  جمعه, 12 دی 1399 00:31
این مورد را ارزیابی کنید
(1 رای)

نظر دادن

لطفا از نوشتن با حروف لاتین (فینگلیش) خودداری نمایید.
از ارسال دیدگاه های نا مرتبط با متن خبر، تکرار نظر دیگران، توهین به سایر کاربران و ارسال متن های طولانی خودداری نمایید.
لطفا نظرات بدون بی احترامی، افترا و توهین به مسئولان، اقلیت ها، قومیت ها و ... باشد و به طور کلی مغایرتی با اصول اخلاقی و قوانین کشور نداشته باشد.
در غیر این صورت، «راستین آنلاین» مطلب مورد نظر را رد یا بنا به تشخیص خود با ممیزی منتشر خواهد کرد.

بالا