این استاد حوزه و دانشگاه که شامگاه یکشنبه 13 تیرماه در ضیافت افطار حزب ندای ایرانیان و مردم سالاری درشیرازسخن می گفت،با طرح این سئوال که چرااخلاق قربانی می شود؟افزود: در هر جامعهای که سیاست خارجی مقدم بر سیاست داخلی باشد، اخلاق قربانی میشود.
محلاتی این اتفاق را یک قاعده دانست و گفت:شهید مطهری میگوید «در دوران خلفای دوم و سوم سیاست خارجی و کشورگشایی بر سیاست داخلی مقدم شد، در حالی که امامعلی این سیاست را دنبال نکرد و هرگز مسئولیتی برای سیاست خارجی تعیین نکرد ».
این استاد حوزه و دانشگاه افزود: اگر جامعه به معنی واقعی کلمه اسلامی باشد، خود این امر بهترین تبلیغ برای ازبین رفتن دروغ، تهمت و نفاق خواهد بود .
حجتالاسلاموالمسلمین محمد سروش محلاتی دررتبه نخست اهمیت، نبودن اخلاق را عامل سقوط جامعه دانست و افزود:اگردرجامعه ای مناسک دینی اهمیت بیشتری نسبت به اخلاق پیدا کند، زنگ خطر سقوط آن جامعه و رواج خرافات به صدا درآمده است.
این پژوهشگر مسائل دینی با ذکر حدیثی از امام صادق(ع) افزود:امام معتقد است که معیار اسلامی بودن یک جامعه رانباید اقامه نماز قرار داد، بلکه باید معیار واقعی اسلامی بودن یک جامعه را راستگویی و امانتداری جامعه قرار داد.
حجتالاسلام محمد سروش محلاتی با انتقاد از بی توجهی به برخی مسائل اخلاقی در جامعه گفت:متاسفانه در جامعه ما به همان اندازه که مناسک دینی اهمیت پیدا کرده قبح دروغگویی نیز ریخته است.
وی قدرت را دشمن شماره یک اخلاق دانست و گفت:هرچه این دشمن قوی تر شود، اخلاق ضعیف تر می شود.
محلاتی با بیان اینکه جمع قدرت و اخلاق بسیار سخت است گفت: همواره نوعی از قدرت است که در برابر اخلاق قرار می گیرد .
این استاد حوزه و دانشگاه در عین حال قدرت را برای جامعه یک ضرورت دانست و گفت:قدرتی برای جامعه لازم است که مبتنی برمسائل اخلاقی باشد یعنی به اصول اخلاقی مقید باشد.
حجتالاسلام محمد سروش محلاتی پاسخگو بودن و ازبین بردن زمینه های چاپلوسی را از ویژگی های قدرت اخلاقی دانست و افزود: قدرتی اخلاقی است که پاسخگو باشد و ادعای خدایی نداشته باشد.
وی با بیان اینکه در جامعه ای که نتوان حاکم را به تقوا دعوت کرد، قدرت با فساد گره می خورد افزود: برای مهیا کردن قدرت اخلاقی باید زمینه های چاپلوسی را از بین برد .
این پژوهشگر مسائل دینی با اشاره به اینکه امام علی (ع)به کسی اجازه نمی داد از او تعریف و تمجید کند گفت:با چاپلوسی صاحبان قدرت جایی برای اخلاق باقی نمی ماند و آن حاکمان نیز به پایین سقوط می کنند.
حجتالاسلام محمد سروش محلاتی افزود: امام علی به مالک اشتر گفت: اطرافیانت را از انسان های پاک و راستگو انتخاب کن و اجازه نده هرگز از تو تعریف کنند .
وی دربخش پایانی صحبت هایش با تاکیدبراینکه جامعه اخلاقی زمینه های اخلاقی می خواهدافزود: شهید مطهری می گوید: کسی که چشمش جز تعظیم نبیند گوشش جز تملق نشنود و دستش جز برای بوسیدن دراز نشود، محال است از نظر روانی سالم بماند.