سعدی؛اورست ادب ایران وشاعراخلاق گرای جهان

اول اردیبهشت ماه است.سالروزنکوداشت حضرت سعدی علیه الرحمه بزرگمردشعر وادب ایران،سلطان عرصه ادب و سخنوری ومرد حکمت، اخلاق و دانایی است. او در کلیات سعدی خودبه بیشتر مسائل مبتلابه بشر دیروزوامروز وحتی فردا پرداخته است، اما یکی از جنبه‌های مهم وروشن درآثار شیخ مصلح الدین سعدی شیرازی که بارزتر از همه آنهاست، دعوت سعدی به رعایت اخلاق از سوی همگان به ویژه خواص است. در نگاه سعدی کسی بزرگ و بزرگوار است که *پایبند به اخلاق و متعهد به رعایت ادب است. کلیات سعدی علیه الرحمه گرچه عنوان اخلاقی ندارد، اما مضمونی اخلاقی دارد.
امروزه جامعه ما اگر نگوییم عاری از اخلاق است، باید بگوییم سخت محتاج به اخلاق است. اخلاقی که بتوان از آن *مفاهیمی همچون شجاعت، حکمت، عفت، عدالت و بصیرت* را دریافته و معناکرد.شمااگر تمامی کتاب‌های اخلاقی راازاخلاق ناصری خواجه نصیر الدین طوسی گرفته تا تهذیب الاخلاق ابن مسکویه و اخلاق جلالی وآثار مکتوب غزالی، ارسطو،فارابی و دیگر اندیشمند ان ایرانی و غربی مطالعه کنید امادرعمل پایبندبه اخلاق نباشید، نمی‌توانید خود را عامل به اخلاق یا فردی اخلاق ‌گرا بدانید. از این جهت وقتی سخن از فقدان اخلاقی یا ضعف جنبه‌ های متعالی اخلاق به میان می‌آید، منظورمان بداخلاقی عصبی نیست؛ بلکه نوعی بد رفتاری‌های ما مردمان کوچه و بازارو خیابان و محیط‌های شغلی است که در زمینه‌های مختلف داریم و همه سعیمان بر این است که فقط کار خودمان انجام شود و کاری به کار دیگران نداریم!برابراندیشه های پاک *سعدی* اخلاق اسلامی و پیامبرگونه به ما می‌گوید با مردم جهان از هر طیف و قشر و آئین و مسلکی که هستند مهربان و رئوف باشیم و فضای کار و همدلی همراه با عشق و علاقه و دلبستگی را برای همه انسان‌ها به وجود آوریم. انتشار پیام‌های نیک،رفتار شیک و بازتاب سخنان پرگهربه ما حرمت و شخصیت می‌دهد.توهین وافترا و بی ادبی ماراذلیل و خوار عوام و خواص می‌کند. سعدی تمام تکیه و وجهه همتش گسترش صفات اخلاقی نیکویی است که از سوی بزرگان دین و اولیاءالله صادر گردیده و توصیه شده است. از این رو ما نباید به تشدید دشمنی و اختلاف افکنی و اظهارنظرهای خلاف واقع بپردازیم یا آدم‌های پیرامون خود را با یکدیگر بد کرده و بذر نفاق و دورویی را در *سرزمین پاکی و صداقت دل‌ها و درونمان بپاشیم که اگراینگونه کنیم اولین متضرر آن خود ما خواهیم بود. مهم  رعایت تقوای الهی و عمل به نصایح بزرگان به ویژه ائمه معصومین صلوات الله علیهم اجمعین، رعایت اعتدال و پرهیز از افراط و تفریط و تلاش برای ایجاد شرایط مساوی و عادلانه در برخورداری مردم از حقوق مشروع خویش است. سعدی را باید شاعر اخلاق گرای فارس، ایران، فارسی زبانان و همه انسان‌های آزاده‌ جهان دانست .اوکه با مطالعات جامعه شناختی جوامع مختلف وملل عصرخود اخلاق راگمشده ‌ای قابل دستر سی وپیداشدنی می‌دانست.
 
میراث گرانسنگ سعدی:
 
از سعدی بزرگترین شاعر جهان آثار گوناگونی به نظم و نثر موجود است که عبارتند از:
 
 بوستان یا سعدی نامه، که در واقع اولین اثر اوست و در سال 655 تمام شده است. گویا سعدی آن را در ایام سفر خود سروده و هم چون ارمغانی در سال ورود خود به وطن بر دوستانش عرضه کرده است. موضوع این کتاب که از عالی ترین آثارسعدی و یکی از شاهکارهای شعر فارسی است، اخلاق و تربیت و سیاست و اجتماعیات است.
بوستان سعدی ده بخش دارد به نام های: عدل، احسان، عشق، تواضع، رضا، ذکر، تربیت، شکر،توبه،مناجات وختم کتاب*
بوستان سعدی حدود چهار هزار بیت دارد و به نام اتابک ابوبکر بن سعد کرده است.
 
- گلستان، شاهکار نویسندگی و بلاغت فارسی است که سعدی آن رادر سال 656 تألیف کرده است.
 
- قصاید عربی، که حدود هفتصد بیت می شود و شامل موضوعات غنایی ومدح و اندرزومرثیه است.
 
 -قصایدفارسی درستایش پروردگارو مدح و اندرزو نصیحت بزرگان وپادشاهان معاصرسعدی است.
 
- مراثی شامل چند قصیده بلند در رثای مستعصم بالله -آخرین خلیفه عباسی که به فرمان هلاکو کشته شد- و نیز مرثیه هایی برای چند تن از اتابکان فارس و وزرای آن زمان* است.
- ملمعات ومثلثات و ترجیعات: که شامل اشعاری در قالب های خاص مانند ترجیع بند و ... است.
 
- غزلیات، که خود شامل چهار بخش است؛ طیبات، بدایع، خواتیم و غزلیات قدیم.
 
- مجالس پنجگانه  این کتاب به نثر است و در بردارنده ی *خطابه ها و سخنرانی های سعدی* است. هر چند موضوع آن *ارشاد و نصیحت* است اما از لحاظ جوهر نویسندگی به پای گلستان نمی رسد.
 
- نصیحة الملوک، در پند و اخلاق و چندین رساله ی دیگر به نثر در موضوعات گوناگون.
 
- صاحبیه که مجموعه *قطعات فارسی و عربی* است و بیشتر آنها در ستایش شمس الدین صاحب دیوان جوینی وزیردانشمنددوست عصر اتابکان است و به همین دلیل آن را "صاحبیه" نامیده است.
 
- *خبیثات*، مجموعه ای است از *اشعار هزل آمیز*، که هر چند اغلب آنها خوشایند نیست ولی چند غزل و رباعی دارد که نمونه ای از لطیفه های آن دوران هستندوازاین جهت قابل بررسی اند.مجموعه ی این آثار " *کلیات سعدی*" نامیده میشودکه تحت همین عنوان صدهاوبلکه هزاران باربه دهها زبان دنیاچاپ شده است.
اول اردیبهشت؛یادروزسعدی شیرازی بزرگترین شاعرایران وجهان گرامی باد
انتهای پیام /  سید محی الدین حسینی ارسنجانی روزنامه نگار و شیراز پژوه
901 کلیک ها  دوشنبه, 01 ارديبهشت 1399 18:04
این مورد را ارزیابی کنید
(1 رای)

نظر دادن

لطفا از نوشتن با حروف لاتین (فینگلیش) خودداری نمایید.
از ارسال دیدگاه های نا مرتبط با متن خبر، تکرار نظر دیگران، توهین به سایر کاربران و ارسال متن های طولانی خودداری نمایید.
لطفا نظرات بدون بی احترامی، افترا و توهین به مسئولان، اقلیت ها، قومیت ها و ... باشد و به طور کلی مغایرتی با اصول اخلاقی و قوانین کشور نداشته باشد.
در غیر این صورت، «راستین آنلاین» مطلب مورد نظر را رد یا بنا به تشخیص خود با ممیزی منتشر خواهد کرد.

بالا